ช่วงเวลา 00.01 น. เช้าวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2568 พระสงฆ์เริ่มออกบิณฑบาตจากหน้าวัดมิ่งเมือง ตามถนนบรรพปราการ ผ่าน วงเวียนหอนาฬิกาเฉลิมพระเกียรติ ไปจนถึงสี่แยกประตูสลี รวมระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร โดยมี นายชรินทร์ ทองสุข ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย เป็นประธานในพิธี และมีประชาชนรวมถึงนักท่องเที่ยวจำนวนมากร่วมทำบุญตักบาตรด้วยความศรัทธา

ในพิธีนี้ นางสินีนาฎ ทองสุข นายกเหล่ากาชาดจังหวัดเชียงราย และประธานแม่บ้านมหาดไทยจังหวัดเชียงราย ก็ได้เข้าร่วม พร้อมด้วยแขกผู้มีเกียรติจากการประชุม AIPH Spring Meeting & Green City Conference 2025 ซึ่งเป็นงานประชุมระดับนานาชาติ ที่มีตัวแทนจากกว่า 40 ประเทศเข้าร่วม

ความหมายของวันเป็งปุ๊ดในล้านนา

“ตักบาตรเป็งปุ๊ด” หรือ “ตักบาตรเที่ยงคืน” เป็นประเพณีที่มีมาแต่โบราณในภาคเหนือของไทย โดยมีความเชื่อว่า วันขึ้น 15 ค่ำที่ตรงกับวันพุธ เป็นวันที่พระอุปคุตซึ่งจำพรรษาอยู่ใต้ทะเลจะขึ้นมาโปรดสัตว์ หากผู้ใดได้ใส่บาตรในวันดังกล่าวจะได้รับอานิสงส์แรง เสริมโชคลาภ ความเจริญรุ่งเรือง และความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต

ประชาชนชาวล้านนาเชื่อกันว่า พระอุปคุตมักจะ แปลงกายเป็นสามเณรน้อย หรือพระภิกษุเพื่อออกมารับบิณฑบาต ดังนั้นเมื่อถึงวันเป็งปุ๊ด ชาวบ้านจึงมักจะตื่นมาทำบุญตั้งแต่เที่ยงคืน ถือเป็นพิธีที่มีความศักดิ์สิทธิ์และหาชมได้ยาก

ประชาชนร่วมงานตักบาตรเป็งปุ๊ดคึกคัก

พิธี ตักบาตรเป็งปุ๊ด ในปีนี้มีพุทธศาสนิกชนจากทั่วเชียงราย รวมถึงนักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างชาติ เข้าร่วมเป็นจำนวนมาก โดยตลอดระยะทางกว่า 1 กิโลเมตร มีประชาชนนำข้าวสาร อาหารแห้ง น้ำดื่ม และของถวายพระมาร่วมตักบาตรกันอย่างคึกคัก

พิธีดังกล่าวยังได้รับความสนใจจากผู้ที่มาท่องเที่ยวในจังหวัดเชียงราย ซึ่งนอกจากจะเป็นการร่วมทำบุญตามความเชื่อของชาวล้านนาแล้ว ยังเป็นโอกาสดีในการสัมผัสวัฒนธรรมล้านนาและศิลปะประเพณีอันทรงคุณค่า

ประเพณีตักบาตรเป็งปุ๊ดเป็นมรดกทางวัฒนธรรม

ประเพณี ตักบาตรเป็งปุ๊ด ถือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญของภาคเหนือ ที่ยังคงได้รับการสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน ซึ่งในแต่ละปีจะมีวันเป็งปุ๊ดเพียง 1 หรือ 2 ครั้ง เท่านั้น ทำให้เป็นโอกาสพิเศษสำหรับพุทธศาสนิกชนที่ต้องการเสริมสิริมงคลแก่ชีวิต

การอัญเชิญพระอุปคุตขึ้นจากน้ำและพิธีตักบาตรเที่ยงคืน นอกจากจะเป็นการสืบทอดความเชื่อดั้งเดิมของชาวล้านนาแล้ว ยังเป็นโอกาสที่ดีในการแสดงถึงความสามัคคีของชุมชน และการธำรงไว้ซึ่งขนบธรรมเนียมอันดีงามของไทย

กิจกรรมภายในงาน

ภายในงานมีการจัดกิจกรรมที่หลากหลายเพื่อสะท้อนวิถีชีวิตและอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์อิ้วเมี่ยน ได้แก่:

• นิทรรศการเกี่ยวกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของอิ้วเมี่ยน

• การแสดงศิลปะและการละเล่นพื้นบ้านของกลุ่มชาติพันธุ์อิ้วเมี่ยน

• การสาธิตงานหัตถกรรมและการจำหน่ายสินค้าโอทอปของชุมชนอิ้วเมี่ยน

• การประชุมและเสวนาเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับการพัฒนาชุมชนอิ้วเมี่ยนในอนาคต

อัตลักษณ์ของชาติพันธุ์อิ้วเมี่ยนในประเทศไทย

อิ้วเมี่ยน หรือที่รู้จักกันในชื่อ เย้า เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากประเทศจีนมายังประเทศไทยเมื่อประมาณ 160 ปีที่ผ่านมา โดยปัจจุบันกระจายตัวอยู่ในหลายจังหวัดของภาคเหนือ ได้แก่ เชียงราย พะเยา น่าน ลำปาง เชียงใหม่ กำแพงเพชร สุโขทัย ตาก ระนอง และกาญจนบุรี มีประชากรกว่า 60,000 คน ในประเทศไทย

อัตลักษณ์ที่โดดเด่นของชาวอิ้วเมี่ยนได้แก่:

• เครื่องแต่งกายประจำเผ่า ที่มีการปักลวดลายอย่างปราณีต

• เครื่องเงิน ที่ใช้เป็นเครื่องประดับและสัญลักษณ์ของสถานะในสังคม

• การเขียนตำราโบราณ ด้วยอักษรจีนในภาษาฮั่น

• ประเพณีและพิธีกรรมทางศาสนา ที่ได้รับการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น

ผลกระทบของงานต่อเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว

การจัดงานมหกรรมครั้งนี้ไม่เพียงแต่ช่วย อนุรักษ์และเผยแพร่วัฒนธรรมของชุมชนอิ้วเมี่ยน เท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสในการ ส่งเสริมการท่องเที่ยวในจังหวัดเชียงราย ดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและต่างชาติให้เข้ามาสัมผัสวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์อิ้วเมี่ยน ซึ่งช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่นและเพิ่มรายได้ให้กับชุมชน

บทสรุป

มหกรรมอิ้วเมี่ยนไทยสานสัมพันธ์อิ้วเมี่ยนโลก ประจำปี 2568 เป็นกิจกรรมสำคัญที่ช่วยส่งเสริมวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์อิ้วเมี่ยน ควบคู่ไปกับการสร้างความร่วมมือระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์จากนานาชาติ อีกทั้งยังช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจในท้องถิ่นให้เติบโตอย่างยั่งยืน