
เชียงรายเร่งวางมาตรการรับมือน้ำท่วม-ภัยแล้ง เนื่องในวันน้ำโลก 2568
กรุงเทพฯ, 22 มีนาคม 2568 – จังหวัดเชียงรายกำลังเผชิญกับความท้าทายด้านทรัพยากรน้ำท่ามกลางสถานการณ์โลกร้อนที่ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะในบริบทของ “วันน้ำโลก” ซึ่งตรงกับวันที่ 22 มีนาคมของทุกปี องค์การสหประชาชาติได้กำหนดหัวข้อปีนี้ว่า “การอนุรักษ์ธารน้ำแข็ง” (Glacier Preservation) เพื่อเน้นย้ำถึงบทบาทของธารน้ำแข็งในฐานะแหล่งกักเก็บน้ำจืดธรรมชาติของโลก
รัฐเร่งผลักดันแผนรับมือฤดูฝนปี 2568
นางสาวจิราพร สินธุไพร รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นประธานในงานวันน้ำโลก พร้อมกล่าวว่า รัฐบาลกำลังอยู่ระหว่างการจัดทำแผนรับมือน้ำฝนในปีนี้ โดยสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) เตรียมนำเสนอแผนต่อคณะกรรมการทรัพยากรน้ำ (กนช.) ในวันที่ 9 เมษายน 2568 เพื่อวางมาตรการเพิ่มเติมอย่างครอบคลุม ทั้งการระบายน้ำ พื้นที่กักเก็บ และงบประมาณรองรับ
เอลนีโญ-ลานีญาส่งผลกระทบต่อฤดูฝน
ดร.สุรสีห์ กิตติมณฑล เลขาธิการ สทนช. กล่าวว่า ประเทศไทยอยู่ในภาวะเอลนีโญ-ลานีญาที่เปลี่ยนแปลงบ่อยครั้ง ทำให้การคาดการณ์ปริมาณฝนยากลำบาก ปีนี้ฝนจะมาเร็วกว่าปกติ โดยจะเริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคม และมีแนวโน้มตกมากกว่าค่าปกติ พร้อมทั้งเผยว่าได้เตรียม 9 มาตรการเพื่อรับมือฤดูฝนปี 2568 ล่วงหน้าแล้ว
น้ำท่วมเชียงรายปี 2567 ยังไร้แผนแก้ไขยั่งยืน
ในเวทีเสวนา “Climate Change Adaptation” ร.ต.อ. เด่นวุฒิ จันต๊ะขันติ นายก อบต.เกาะช้าง จังหวัดเชียงราย ระบุว่า ครบรอบ 1 ปีของน้ำท่วมใหญ่ในอำเภอแม่สาย แต่สถานการณ์ยังไม่ดีขึ้น ชาวบ้านกว่า 300 ล้านบาทยังไม่ได้รับการเยียวยาเต็มจำนวน และการรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างรุกล้ำในแม่น้ำสายและแม่น้ำลวกฝั่งเมียนมายังไม่คืบหน้า
ปัญหางบประมาณท้องถิ่นขัดขวางการแก้ปัญหา
ร.ต.อ. เด่นวุฒิ ยังกล่าวเพิ่มเติมว่า งบประมาณในระดับท้องถิ่นมีเพียง 6-7 ล้านบาทต่อปี ซึ่งไม่เพียงพอสำหรับการแก้ไขปัญหาโครงสร้างพื้นฐานอย่างการขุดลอกแม่น้ำหรือตลิ่งถาวร พร้อมตั้งคำถามถึงความไม่สมดุลของงบรัฐที่โครงการใหญ่ใช้งบหมื่นล้าน แต่กลับปล่อยให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้รับงบจำกัด
การเตือนภัยยังไม่ทั่วถึงทั่วประเทศ
นายสมปอง รัศมิทัด นายก อบต.บางยอ จ.สมุทรปราการ เผยว่า แม้จะมีประตูระบายน้ำกว่า 34 จุด แต่ไม่มีระบบบริหารจัดการชัดเจน ทำให้พื้นที่บางกระเจ้าเผชิญกับน้ำทะเลหนุนถึง 8 เดือนต่อปี ขณะเดียวกัน ด้านพื้นที่ชายแดนใต้ นายดอเลาะอาลี สาแม ประธานเครือข่ายเตือนภัย กล่าวว่า แม้เครือข่ายจะสามารถแจ้งเตือนภัยล่วงหน้าได้ถึง 7 วัน แต่กลับไม่ได้รับความสนใจจากหน่วยงาน
กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศผลักดันแผนปรับตัวระดับประเทศ
นายปวิช เกศววงศ์ รองอธิบดีกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม กล่าวว่า หน่วยงานได้ร่วมกันทำข้อตกลงกับอีก 6 หน่วยงานเพื่อร่วมกันผลักดันแผนปรับตัว ทั้งในมิติของน้ำ การเกษตร ความมั่นคงทางอาหาร และการย้ายถิ่นฐาน คาดว่าแผนปฏิบัติการจะสามารถดำเนินการจริงในระยะเวลาอันใกล้
เสียงจากประชาชน: ต้องการข้อมูล ความเข้าใจ และการมีส่วนร่วม
นางสาวเข็มอัปสร สิริสุขะ ผู้แทนประชาสัมพันธ์ สทนช. กล่าวว่า ประชาชนต้องตระหนักถึงปัญหาน้ำในระดับชีวิตประจำวัน ด้วยการเข้าถึงข้อมูลและร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ไขปัญหา โดยเฉพาะการลดก๊าซเรือนกระจกและการดูแลพื้นที่ป่าอย่างยั่งยืน
ความเคลื่อนไหวฝั่งเมียนมา: เสริมคันดิน-ขุดลอกแม่น้ำสาย
เมื่อวันที่ 23 มีนาคม ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ทางการเมียนมาเร่งดำเนินการเสริมคันดินริมแม่น้ำสายบริเวณสะพานมิตรภาพไทย-เมียนมาแห่งที่ 1 อย่างต่อเนื่อง ตามข้อตกลงร่วมกับรัฐบาลไทย โดยใช้ดินที่ขุดลอกจากแม่น้ำสายมาเสริมแนวตลิ่ง แต่อีก 45 จุดในฝั่งไทยยังไม่สามารถดำเนินการได้เพราะต้องรื้อสิ่งปลูกสร้างรุกล้ำออกให้หมดก่อน
ผลกระทบที่ยังหลงเหลือในเชียงราย
ที่ตลาดสายลมจอยและตลาดดอยเวา ชาวบ้านได้เริ่มฟื้นฟูบ้านและร้านค้ากลับมาเปิดอีกครั้ง แต่ยังไม่คึกคักเท่าก่อนน้ำท่วม นางเพ็ญ ส่องแสง ผู้ประกอบการในตลาดดอยเวาเล่าว่า บ้านในชุมชนเหมืองแดงเสียหายหนัก ใช้เวลานานในการล้างดินโคลน และยังไม่มีเงินเยียวยาค่าล้างบ้านแม้จะมีข่าวว่ารัฐอนุมัติเงินเพิ่มครอบครัวละ 10,000 บาทแล้วก็ตาม
จังหวัดเชียงรายจัดสรรงบเยียวยาเกือบ 300 ล้านบาท
สำนักงาน ปภ.จังหวัดเชียงราย รายงานว่า จังหวัดได้จัดสรรเงินทดรองราชการให้ อำเภอแม่สาย 134.7 ล้านบาท และ อำเภอเมืองเชียงราย 157.3 ล้านบาท รวมทั้งสิ้นกว่า 292 ล้านบาท เพื่อช่วยเหลือด้านค่าครองชีพและค่าล้างบ้านหลังน้ำท่วมปลายปี 2567 โดยมีกำหนดให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งดำเนินการภายใน 15 วัน พร้อมส่งรายงานผลใช้จ่ายให้จังหวัดรับทราบ
ข้อมูลสถิติที่เกี่ยวข้อง
- ค่าความเค็มสูงสุดในแม่น้ำเจ้าพระยา (ปี 2564): 3.2 กรัมต่อลิตร (ที่มา: กรมทรัพยากรน้ำ)
- ความเสียหายจากอุทกภัยปี 2567 ที่เชียงราย: 6,046 ล้านบาท (ที่มา: ปภ. จ.เชียงราย)
- งบประมาณเยียวยาในแม่สาย: 134,776,273 บาท (ที่มา: สำนักงานจังหวัดเชียงราย)
- จำนวนจุดรุกล้ำแม่น้ำสายที่ยังไม่รื้อถอน: 45 จุด (ที่มา: สำนักข่าวท้องถิ่น)
ทัศนคติจากทั้งสองฝ่าย
ฝ่ายประชาชน: ต้องการเห็นแผนแก้ปัญหาน้ำท่วมอย่างเป็นรูปธรรมและได้รับการเยียวยาอย่างทั่วถึง รู้สึกว่าการช่วยเหลือยังล่าช้าและไม่เท่าเทียม
ฝ่ายภาครัฐ: ยืนยันว่ามีการจัดสรรงบประมาณและมาตรการรับมือในทุกระดับ พร้อมผลักดันแผนงานระยะยาวเพื่อการปรับตัวอย่างยั่งยืน
เครดิตภาพและข้อมูลจาก : สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ