ปศุสัตว์เชียงรายเร่งตรวจสอบสาเหตุควายตายจำนวนมากในพื้นที่เวียงหนองหล่ม
เมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน 2567 นายสัตวแพทย์พืชผล น้อยนาฝาย ปศุสัตว์จังหวัดเชียงราย นำทีมเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่ เวียงหนองหล่ม ซึ่งเป็นพื้นที่ทุ่งหญ้าและแหล่งน้ำสาธารณะที่ครอบคลุมหลายตำบล ได้แก่ ตำบลจันจว้า ตำบลจันจว้าใต้ ตำบลท่าข้าวเปลือก อำเภอแม่จัน และตำบลโยนก อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย หลังจากได้รับรายงานว่าในช่วง 2-3 เดือนที่ผ่านมา เกิดเหตุการณ์ควายของเกษตรกรในพื้นที่ป่วยและตายจำนวนมากกว่า 200 ตัว นับตั้งแต่เดือนกันยายนถึงพฤศจิกายน 2567
การตรวจสอบและสันนิษฐานเบื้องต้น
จากการลงพื้นที่และเก็บตัวอย่างเลือดไปตรวจสอบ ทางศูนย์วิจัยและพัฒนาการสัตวแพทย์ภาคเหนือตอนบน จังหวัดลำปาง ได้ทำการตรวจสอบเบื้องต้นแล้ว ไม่พบโรคระบาดที่ชัดเจน พบเพียงอาการ เลือดจาง ตับวาย และพยาธิในกระเพาะอาหาร สาเหตุที่สันนิษฐานเบื้องต้นคือ การขาดแคลนอาหาร เนื่องจากพื้นที่ประสบปัญหาภัยแล้งต่อเนื่องกับน้ำท่วม ทำให้แหล่งอาหารและระบบนิเวศเปลี่ยนแปลงไป
นายสัตวแพทย์พืชผล กล่าวว่า เวียงหนองหล่ม เป็นพื้นที่เลี้ยงควายขนาดใหญ่ มีจำนวนควายกว่า 2,000 ตัว ที่เกษตรกร 51 รายเลี้ยงอยู่ เมื่อมีการขุดลอกพื้นที่ในช่วงที่ผ่านมา ทำให้ทุ่งหญ้าที่เคยใช้เลี้ยงสัตว์กลายเป็นพื้นที่ที่ถูกขุดลอก ส่งผลให้ควายขาดแหล่งอาหารและน้ำดื่ม
ความพยายามในการช่วยเหลือของหน่วยงานต่างๆ
ตั้งแต่ปี 2565 ทาง กรมปศุสัตว์ ชลประทาน และเทศบาลตำบลจันจว้า ได้ร่วมมือกันจัดโครงการสนับสนุนเกษตรกร เช่น จัดหาหญ้าแห้งเป็นอาหารสัตว์ ฉีดวัคซีน และถ่ายพยาธิ อย่างไรก็ตาม ในปี 2567 พื้นที่กลับต้องเผชิญกับปัญหาน้ำท่วมเพิ่มเติม ทำให้สถานการณ์ยิ่งเลวร้ายลง เกษตรกรหลายรายรายงานว่าควายของพวกเขาป่วยและตายจากการขาดแคลนอาหารและสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม
ในครั้งนี้ นายสัตวแพทย์พืชผลได้นำทีมเข้าตรวจเลือดควายเพิ่มเติมเพื่อ ตรวจสอบโรคระบาดและอาการแทรกซ้อน ที่อาจเกิดจากพยาธิในทางเดินอาหาร พร้อมทั้งทำการถ่ายพยาธิและให้ยาบำรุงเพื่อรักษาสัตว์ที่ป่วย
แผนการแก้ไขปัญหาและการติดตามช่วยเหลือ
นายสัตวแพทย์พืชผล ยืนยันว่า ทางหน่วยงานปศุสัตว์และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ไม่ได้นิ่งนอนใจ โดยตั้งแต่เกิดปัญหาขาดแคลนอาหาร ทางเจ้าหน้าที่ได้ลงพื้นที่ช่วยเหลือเกษตรกรอย่างต่อเนื่อง ทั้งการจัดหาหญ้าแห้งและส่งหน่วยสัตวแพทย์เคลื่อนที่เข้าไปดูแลฝูงควายที่ป่วยแต่ละตัวอย่างใกล้ชิด
นายพืชผลกล่าวเพิ่มเติมว่า อธิบดีกรมปศุสัตว์ ได้ส่งทีมสัตวแพทย์เคลื่อนที่เข้ามาเพื่อให้การรักษาควายที่ป่วย และติดตามการฟื้นฟูสุขภาพของสัตว์อย่างต่อเนื่อง โดยเน้นการรักษาเป็นรายกรณีเพื่อให้ควายสามารถกลับมามีสุขภาพแข็งแรงอีกครั้ง
มาตรการควบคุมและป้องกันการแพร่ระบาด
เนื่องจากพื้นที่เวียงหนองหล่มเป็นพื้นที่เปิดที่กว้างใหญ่ ทำให้การควบคุมการเข้าออกของคนและสัตว์เป็นเรื่องยาก อย่างไรก็ตาม ทางด่านกักกันสัตว์เชียงรายได้ เข้ามาทำความสะอาดและพ่นยาฆ่าเชื้อทั่วพื้นที่ รวมถึงการจัดการให้พื้นที่มีความปลอดภัยในการเลี้ยงสัตว์ ทั้งนี้เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรคระบาดที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพของสัตว์และเกษตรกรในระยะยาว
ความหวังในการฟื้นฟูและสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน
นายพืชผลกล่าวสรุปว่า เป้าหมายของการลงพื้นที่ครั้งนี้ไม่เพียงแต่เป็นการตรวจสอบและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น แต่ยังเป็นการวางแผนเพื่อ ฟื้นฟูระบบนิเวศ และแหล่งอาหารให้กลับมาเป็นปกติในระยะยาว เพื่อให้เกษตรกรสามารถกลับมาเลี้ยงสัตว์ได้อย่างยั่งยืน และลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาในอนาคต
“การรักษาควายแต่ละตัวที่ป่วย เราจะให้การดูแลเฉพาะรายไป และหวังว่าด้วยความร่วมมือของทุกภาคส่วน เราจะสามารถฝ่าวิกฤตครั้งนี้ไปได้” นายพืชผลกล่าวปิดท้าย
เครดิตภาพและข้อมูลจาก : สํานักงานปศุสัตว์จังหวัดเชียงราย