กินสุก เป็นสุข (กิ๋นสุก เป๋นสุข) บทความโดย พิสันต์ จันทร์ศิลป์ วัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย
วัฒนธรรมการรับประทานอาหารของคนไทย โดยเฉพาะคนไทยภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือหรือชาวอีสาน นิยมรับประทานอาหารปรุงดิบ เช่น ลาบ หลู้ ส้า ซกเล็ก ซอยจุ๊ เป็นต้น ซึ่งหากวัตถุดิบโดยเฉพาะเนื้อวัว เนื้อควาย ปนเปื้อนจากเชื้อพยาธิ หรือเชื้อโรคที่ก่อให้เกิดโรคติดต่อต่างๆ โดยเฉพาะในช่วงนี้เกิดโรคระบาดคือ โรคแอนแทรกซ์ (Anthrax) หรือมีอีกชื่อว่า โรคกาลี คือโรคติดต่อร้ายแรงที่เกิดขึ้นในสัตว์กินหญ้าเป็นอาหารแทบทุกชนิด โดยสัตว์พาหะหลักคือ โค กระบือ แพะ แกะ โดยสามารถถูกแพร่กระจายไปยังสัตว์ชนิดอื่น ๆ และคนได้ ผ่าน 3 ทางคือ การสัมผัส การรับประทาน และการสูดหายใจเอาสปอร์เข้าไป อย่างไรก็ตาม เชื้อไม่สามารถติดต่อจากคนสู่คนได้ โรคดังกล่าวเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่ชื่อว่า Bacillus anthracis
ซึ่งสามารถพบได้ในดิน น้ำ และพืช โดยเชื้อโรคมีความทนทานต่อสภาพแวดล้อมทั้งความร้อนสูง และความเย็นจัด อาการที่เกิดขึ้นจากโรคแอนแทรกซ์ สามารถบ่งบอกเส้นทางการได้รับเชื้อโรคได้ เช่น การมีแผลคล้ายรอยบุหรี่จี้บริเวณผิวหนัง คือลักษณะการติดเชื้อผ่านทางผิวหนัง หรือหากติดเชื้อผ่านทางการรับประทาน อาจเกิดการท้องเสีย หรือถ่ายเหลวปนเลือด และหากเป็นการติดเชื้อจากการหายใจ อาการก็จะเกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจเช่น การไอ หรือหายใจติดขัด โดยเว็บไซต์ของกรมอนามัยระบุว่า หากมีอาการรุนแรง โอกาสเสียชีวิตมีสูงถึง 80%
เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม 2568 ที่อ.ดอนตาล จ.มุกดาหาร ประกาศพื้นที่ควบคุมโรคระวังแอนแทรกซ์ หลังมีผู้เสียชีวิต 1 ราย จากโรคแอนแทรกซ์ (Anthrax) โดยปัจจุบันมีผู้ป่วยยืนยันอีก 2 ราย และมีกลุ่มเสี่ยงอีกกว่า 638 ราย ทั้งนี้กรมควบคุมโรค ระบุว่า ผู้เสียชีวิตติดเชื้อจากการชำแหละโค และมีการนำเนื้อโคที่ชำแหละไปแจกจ่ายเพื่อรับประทานกันในหมู่ชาวบ้าน
โรคแอนแทรกซ์ จึงถือเป็นโรคติดต่อร้ายแรงที่สามารถแพร่เชื้อจากสัตว์สู่คนได้โดยตรง และมีอันตรายร้ายแรงถึงชีวิต ดังนั้น เราจึงต้องระมัดระวังไม่รับประทานอาหารดิบๆ แม้กระทั่งการรับประทานอาหารประเภท สเต็ก ก็ควรปรุงให้สุก ไม่ใช่ย่างแค่ระดับ แรร์(Rare) มีเดียม แรร์ (Medium Rare) ที่สุกแค่ผิวด้านนอกด้านในเนื้อยังไม่สุก เชื้อโรคอาจจะยังตกค้างอยู่ก็ได้ และที่ต้องระมัดระวังอย่างยิ่งคือขณะปรุงอาหาร เราไม่ควรใช้มือสัมผัสกับเนื้อดิบโดยตรง ควรสวมถุงมือป้องกันด้วย หรือการทานอารหารประเภทปิ้งย่างหรือหม้อไฟในร้านบุฟเฟ่
เรามักจะใช้ตะเกียบคีบเนื้อไปปิ้งย่างในกระทะ หรือในหม้อชาบู แล้วใช้ตะเกียบนั้นคีบอาหารเข้าปาก ก็อาจเสี่ยงต่อการปนเปื้อนเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายเช่นกัน ดังนั้น เราควรรับประทานอาหารที่ปรุงสุก ชีวิตเราก็จะพบกับความสุข มีสุขภาพแข็งแรง
เครดิตภาพและข้อมูลจาก :
บทความโดย พิสันต์ จันทร์ศิลป์ วัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย
NEWS UPDATE
