อบจ.เชียงราย เสริมแกร่งชุมชนแม่ฟ้าหลวง จัดฝึกซ้อมรับมือภัยพิบัติ สู่เป้าหมาย ‘PDOSS’ ปลอดภัยยั่งยืน

เชียงราย, 6 สิงหาคม 2568 – แม่ฟ้าหลวงต้นแบบความพร้อมรับมือภัยพิบัติ สู่การพึ่งพาตนเองอย่างเป็นระบบ ท่ามกลางภัยพิบัติที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งในหลายภูมิภาคทั่วโลก ทั้งแผ่นดินไหว ไฟป่า และอัคคีภัย การเตรียมความพร้อมของชุมชนจึงไม่ใช่ทางเลือกอีกต่อไป หากแต่เป็นภารกิจจำเป็นที่ต้องเกิดขึ้นอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง ล่าสุด องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย (อบจ.เชียงราย) ได้เดินหน้ายกระดับมาตรการด้านความปลอดภัยให้กับประชาชน ด้วยการจัดโครงการฝึกซ้อมระงับอัคคีภัยและอพยพหนีแผ่นดินไหว ที่อำเภอแม่ฟ้าหลวง ซึ่งถือเป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์ด้านความมั่นคงชายแดน และเป็นแหล่งชุมชนบนพื้นที่ภูเขาที่มีความเสี่ยงสูงจากภัยธรรมชาติ

โดยโครงการครั้งนี้มีเป้าหมายสำคัญคือการสร้างทักษะการเอาตัวรอดแก่ประชาชน สร้างความร่วมมือระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ท้องถิ่น และชุมชน พร้อมขับเคลื่อนนโยบาย PDOSS หรือ “ศูนย์บริหารจัดการสาธารณภัยแบบเบ็ดเสร็จ” ของ อบจ.เชียงราย สู่การปฏิบัติจริงในระดับพื้นที่

ฝึกจริง เข้าใจจริง รับมือได้จริงภารกิจที่เริ่มจากคนในชุมชน

เมื่อวันที่ 5 สิงหาคม 2568 ณ หอประชุมบ้านเทอดไทย หมู่ 1 ตำบลเทอดไทย อำเภอแม่ฟ้าหลวง นางอทิตาธร วันไชยธนวงศ์ นายก อบจ.เชียงราย เป็นประธานในพิธีเปิดโครงการ พร้อมด้วยสมาชิกสภา อบจ.จากเขตอำเภอแม่ฟ้าหลวง และผู้เข้าร่วมกว่า 200 คน ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่จากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำท้องถิ่น ฝ่ายปกครอง อาสาสมัครภาคประชาชน รวมถึงตัวแทนจากภาคเอกชนและประชาชนทั่วไป

การฝึกซ้อมครั้งนี้ไม่ได้มุ่งเน้นเฉพาะทฤษฎี แต่เน้นการเรียนรู้ผ่านสถานการณ์จำลองที่ใกล้เคียงกับเหตุการณ์จริง ตั้งแต่การฝึกใช้เครื่องดับเพลิงชนิดต่าง ๆ การจำลองสถานการณ์แผ่นดินไหว การเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บ และการประสานงานข้ามหน่วยงาน ทั้งหมดล้วนสร้างความเข้าใจและความมั่นใจในการตัดสินใจในสถานการณ์วิกฤตได้อย่างมีประสิทธิภาพ

PDOSS แนวคิดแห่งอนาคตที่เริ่มต้นแล้ววันนี้

PDOSS (Public Disasters One Stop Service) เป็นนโยบายที่ อบจ.เชียงราย ริเริ่มขึ้นเพื่อเป็นต้นแบบของการบริหารจัดการภัยพิบัติแบบครบวงจร ซึ่งครอบคลุมตั้งแต่ การเตรียมความพร้อมก่อนเกิดภัย การตอบสนองทันทีเมื่อเกิดเหตุ และการฟื้นฟูหลังภัยพิบัติ โดยมีเป้าหมายให้ทุกตำบลมี “ศูนย์ปฏิบัติการท้องถิ่น” ที่สามารถตอบสนองเหตุฉุกเฉินได้อย่างทันเวลาและมีประสิทธิภาพ

การนำ PDOSS ลงพื้นที่แม่ฟ้าหลวงจึงไม่ใช่เพียงแค่กิจกรรมฝึกอบรม แต่คือจุดเริ่มต้นของการสร้าง “ภูมิคุ้มกันภายใน” ให้กับชุมชน เป็นการส่งเสริมให้ประชาชนเรียนรู้ที่จะพึ่งพาตนเองก่อนที่ความช่วยเหลือจากภายนอกจะเดินทางมาถึง

ความร่วมมือคือหัวใจของความสำเร็จ

ความโดดเด่นของกิจกรรมครั้งนี้คือการได้รับความร่วมมือจากทุกภาคส่วนอย่างเป็นรูปธรรม ไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่จากฝ่ายปกครอง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หน่วยงานด้านความมั่นคง หน่วยงานด้านสาธารณสุข และหน่วยกู้ภัยในพื้นที่

ความร่วมมือเช่นนี้ไม่เพียงแต่สร้างความแข็งแกร่งในการรับมือกับภัยพิบัติ แต่ยังเป็นการเสริมสร้างความสัมพันธ์ในชุมชน และเป็นตัวอย่างของการบริหารจัดการสาธารณะในระดับท้องถิ่นที่มีประสิทธิภาพ

ทำไมแม่ฟ้าหลวงถึงเป็นพื้นที่เป้าหมาย

อำเภอแม่ฟ้าหลวง เป็นพื้นที่ที่มีความเสี่ยงจากทั้งอัคคีภัยในชุมชนบ้านไม้ และดินถล่ม/แผ่นดินไหวเนื่องจากลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาสูง โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนที่มีฝนตกหนักติดต่อกันหลายวัน และบ้านเรือนจำนวนมากอยู่ใกล้แนวป่าหรือแนวลาดชัน

การวางระบบ PDOSS จึงเป็นการสร้างเครือข่ายการแจ้งเตือนและรับมือภัยพิบัติที่สอดคล้องกับลักษณะของพื้นที่ ช่วยให้ประชาชนสามารถรับมือได้ทันเวลา ลดโอกาสการบาดเจ็บ สูญเสียทรัพย์สิน และแม้กระทั่งชีวิต

ผลกระทบเชิงบวกต่อประชาชน สร้างภูมิคุ้มกันอย่างยั่งยืน

จากการลงพื้นที่ติดตามของผู้สื่อข่าว พบว่าผู้เข้าร่วมอบรมมีความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้เครื่องมือดับเพลิงเพิ่มขึ้นกว่า 80% และสามารถดำเนินการอพยพจำลองได้อย่างมีระเบียบภายในเวลาที่กำหนด นอกจากนี้ยังมีการจัดทำคู่มือ “เอาตัวรอดเมื่อเกิดแผ่นดินไหวและอัคคีภัย” แจกจ่ายให้กับทุกครัวเรือนในพื้นที่

ประโยชน์ที่ประชาชนได้รับจากโครงการนี้ ได้แก่:

• เสริมทักษะชีวิตในภาวะฉุกเฉิน
• เพิ่มความมั่นใจและลดความตื่นตระหนกเมื่อเกิดเหตุการณ์จริง
• สร้างวัฒนธรรมการเตรียมพร้อมและการเอื้อเฟื้อกันในชุมชน
• เสริมศักยภาพหน่วยงานท้องถิ่นให้สามารถรับมือภัยพิบัติได้เอง

เมื่อความปลอดภัยกลายเป็นวาระแห่งท้องถิ่น

การดำเนินโครงการฝึกซ้อมอัคคีภัยและแผ่นดินไหวของ อบจ.เชียงราย ในครั้งนี้ ถือเป็นตัวอย่างของการพัฒนาท้องถิ่นที่เข้าใจบริบทอย่างลึกซึ้ง ไม่ใช่เพียงการทำตามระเบียบ แต่เป็นการ “สร้างความปลอดภัยเชิงรุก” เพื่อให้คนในพื้นที่มีเครื่องมือที่ใช้งานได้จริงเมื่อเกิดภัย

วิสัยทัศน์ของ PDOSS จึงไม่ใช่เพียงแนวคิดเชิงนโยบาย แต่กำลังกลายเป็นความจริงที่จับต้องได้ เมื่อทุกคนในพื้นที่มีส่วนร่วมตั้งแต่ต้นทาง

ในยุคที่ภัยพิบัติไม่สามารถคาดเดาได้ล่วงหน้า หนทางเดียวที่เราจะสามารถลดความสูญเสีย คือการ “เตรียมพร้อมก่อนเกิดเหตุ” อย่างมีแบบแผน ยั่งยืน และยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง