แนวรถไฟรุกที่นาเอกชน ชาวบ้านตั้งข้อกังวล

พื้นที่ที่มีการขุดพบยอดเจดีย์นั้น เดิมเป็นที่นาของชาวบ้านซึ่งมีเอกสารสิทธิ์อย่างถูกต้อง แต่ถูกเวนคืนโดยการรถไฟฯ เพื่อใช้ในการวางรางรถไฟสายใหม่ สร้างความกังวลให้กับชาวบ้านว่า อาจมีโบราณสถานอีกจำนวนมากที่ยังไม่ได้รับการสำรวจ

ชาวบ้านบางรายให้ข้อมูลว่า วัดพระธาตุนกแซวในอดีตเคยเป็นศูนย์กลางศาสนาของชุมชน มีอายุยาวนานกว่าศตวรรษ และคาดว่ามีซากวัดหรืออุโบสถฝังอยู่ใต้ดิน หากไม่มีการสำรวจอย่างรอบคอบ โบราณสถานเหล่านี้อาจถูกทำลายโดยไม่ตั้งใจ

ข้อเสนอจากภาคประชาชน-ขอร่วมเป็นกรรมการสำรวจ

ภาคประชาชนเสนอให้กรมศิลปากรตั้งคณะกรรมการร่วมสำรวจ โดยให้มีตัวแทนจากชาวบ้าน ผู้นำชุมชน และภาควิชาการเข้าร่วม เพื่อให้การทำงานมีความโปร่งใส และสามารถเก็บรักษามรดกทางวัฒนธรรมท้องถิ่นไว้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

พระสงฆ์ในพื้นที่ระบุว่า ความร่วมมือระหว่างรัฐและประชาชนจะทำให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยไม่ทำลายรากเหง้าทางวัฒนธรรมของชุมชนดั้งเดิม

ความคิดเห็นจากสองฝ่าย

ฝ่ายชาวบ้านและภาคอนุรักษ์
ชี้ว่า การขุดเจดีย์และพบโบราณสถานในแนวรถไฟครั้งนี้สะท้อนถึงความจำเป็นในการสำรวจโบราณคดีก่อนเริ่มก่อสร้างโครงการขนาดใหญ่ พวกเขาเรียกร้องให้ทุกโครงการพัฒนาระดับชาติให้ความสำคัญกับมรดกทางวัฒนธรรมอย่างเป็นระบบ

นอกจากนี้ ยังเสนอให้กรมศิลปากรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดทำแผนผังโบราณสถานร่วมกับชุมชน และจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นหรือศูนย์เรียนรู้ เพื่อให้เยาวชนได้ศึกษาและซึมซับประวัติศาสตร์ของบ้านตนเอง

ฝ่ายหน่วยงานรัฐและโครงการรถไฟ

ยืนยันว่าได้ปฏิบัติตามขั้นตอนทางกฎหมาย โดยการเวนคืนที่ดินและเตรียมการก่อสร้างได้ผ่านกระบวนการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) แล้ว อย่างไรก็ตาม หน่วยงานพร้อมรับฟังและปรับแผนงาน หากพบว่าในพื้นที่มีหลักฐานโบราณสถานที่สำคัญ พร้อมทั้งให้ความร่วมมือกับกรมศิลปากรในการหยุดงานชั่วคราวเพื่อศึกษาข้อมูลอย่างละเอียด

สถิติที่เกี่ยวข้องกับข่าว

• วันที่พบยอดเจดีย์โบราณ: 25 มีนาคม 2568
• ลักษณะเจดีย์: เจดีย์ 7 ชั้น หินทรายแกะสลัก ศิลปะล้านนา
• พื้นที่ตั้ง: บ้านเจดีย์งาม – บ้านสันป่าเป้า ตำบลท่าวังทอง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา
• แนวทางรถไฟที่เกี่ยวข้อง: โครงการรถไฟทางคู่ สายเด่นชัย–เชียงราย
• หน่วยงานรับผิดชอบ: การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.)
• หน่วยงานสำรวจโบราณคดี: กรมศิลปากร สำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่
• พื้นที่ที่เวนคืน: ที่นามีเอกสารสิทธิ์ของชาวบ้าน
• ความคืบหน้าล่าสุด: หยุดการก่อสร้างชั่วคราว รอการสำรวจเต็มรูปแบบจากกรมศิลป์