Categories
AROUND CHIANG RAI FEATURED NEWS

เซ็นทรัล เชียงรายผนึกเรือนจำกลาง! เปิด “ลอกคลองเพื่อชุมชน” สร้างโอกาสใหม่ผู้ต้องขัง แก้วิกฤตน้ำท่วม

เซ็นทรัล เชียงราย ผนึกเรือนจำกลาง เปิดโครงการ “ลอกคลองเพื่อชุมชน” สร้างโอกาสใหม่ผู้ต้องขัง แก้วิกฤติน้ำท่วม

เชียงราย, 18 กรกฎาคม 2568 – ในยุคที่ปัญหาสิ่งแวดล้อมและความเหลื่อมล้ำทางสังคมกำลังเป็นประเด็นสำคัญของสังคมไทย ศูนย์การค้าเซ็นทรัล เชียงราย ได้ก้าวขึ้นมาเป็นต้นแบบการดำเนินธุรกิจเพื่อสังคมอย่างแท้จริง ด้วยการเปิดตัวโครงการ “ลอกคลองเพื่อชุมชน” ที่ไม่เพียงแต่มุ่งแก้ไขปัญหาน้ำท่วมขังในพื้นที่ แต่ยังเป็นการสร้างโอกาสทางอาชีพให้กับผู้ต้องขังในเรือนจำกลางเชียงราย เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2568

จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลง

เรื่องราวของโครงการนี้เริ่มขึ้นจากการสังเกตปัญหาที่เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่าในพื้นที่โดยรอบศูนย์การค้าเซ็นทรัล เชียงราย ซึ่งประสบปัญหาน้ำท่วมขังในช่วงฤดูฝนอย่างต่อเนื่อง สาเหตุหลักมาจากระบบระบายน้ำที่ไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม ทำให้ร่องระบายน้ำตื้นเขิน เต็มไปด้วยตะกอนและเศษขยะ

ผู้บริหารเซ็นทรัล เชียงราย ตระหนักดีว่าปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องที่สามารถแก้ไขได้ด้วยการดำเนินการเพียงฝ่ายเดียว จึงได้มองหาพันธมิตรที่เหมาะสมในการดำเนินงาน และเมื่อมองไปที่เรือนจำกลางเชียงราย ซึ่งมีผู้ต้องขังที่ต้องการโอกาสในการพัฒนาทักษะและสร้างรายได้ ก็เกิดเป็นแนวคิดที่จะสร้างประโยชน์ร่วมกันได้อย่างยั่งยืน

วันสำคัญของการส่งมอบโอกาส

ในช่วงเช้าของวันที่ 18 กรกฎาคม 2568 บรยากาศในบริเวณเรือนจำกลางจังหวัดเชียงรายมีความพิเศษแตกต่างจากทุกวัน เมื่อคุณสายัณห์ นักบุญ ผู้อำนวยการศูนย์การค้าเซ็นทรัล เชียงราย พร้อมด้วยคณะผู้บริหาร เดินทางมาเพื่อเป็นสักขีพยานในพิธีเปิดโครงการที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิตของผู้คนมากมาย

การมอบเงินสนับสนุนโครงการจำนวน 10,000 บาท แด่คุณนวรัตน์ จันทร์จิเรศรัศมี นักทัณฑวิทยาชำนาญการพิเศษ รักษาราชการแทนผู้บัญชาการเรือนจำกลางเชียงราย ไม่ใช่เพียงการส่งมอบเงินทุน แต่เป็นการส่งมอบความหวังและโอกาสใหม่ให้กับผู้ต้องขังที่จะได้มีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์สิ่งดีๆ ให้กับสังคม

ขอบเขตและเป้าหมายของโครงการ

โครงการ “ลอกคลองเพื่อชุมชน” มีเป้าหมายที่ชัดเจนและสามารถวัดผลได้อย่างเป็นรูปธรรม กิจกรรมหลักคือการทำความสะอาดและขุดลอกร่องระบายน้ำสาธารณะเป็นระยะทางยาวกว่า 450 เมตร ครอบคลุมพื้นที่ทำงานรวม 1,800 ตารางเมตร ซึ่งเป็นบริเวณโดยรอบศูนย์การค้าที่มีความสำคัญต่อการระบายน้ำของพื้นที่

การดำเนินงานจะแบ่งออกเป็นหลายขั้นตอน เริ่มจากการสำรวจพื้นที่ วางแผนการทำงาน การเตรียมอุปกรณ์ จนถึงการขุดลอกและทำความสะอาดอย่างเป็นระบบ ซึ่งจะใช้แรงงานจากผู้ต้องขังที่ผ่านการคัดเลือกและมีความเหมาะสมในการทำงานประเภทนี้

ผลลัพธ์ที่คาดหวังจากโครงการนี้ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมขัง แต่ยังรวมถึงการปรับปรุงทัศนียภาพของพื้นที่ให้สวยงาม การเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำ และที่สำคัญคือการส่งเสริมสุขอนามัยของประชาชนในพื้นที่ที่จะได้รับผลกระทบโดยตรง

มิติใหม่ของการฟื้นฟูผู้กระทำผิด

หากมองในมุมของการฟื้นฟูและพัฒนาผู้ต้องขัง โครงการนี้ถือเป็นนวัตกรรมทางสังคมที่น่าสนใจ เพราะไม่ได้เน้นเพียงการให้งานทำ แต่เป็นการสร้างประสบการณ์การทำงานที่มีความหมายและส่งผลดีต่อสังคมอย่างเป็นรูปธรรม

คุณสายัณห์ นักบุญ ได้อธิบายปรัชญาเบื้องหลังโครงการว่า “เซ็นทรัล เชียงราย มีความมุ่งมั่นในการเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน โครงการนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม แต่ยังเป็นการตอกย้ำความร่วมมืออันดีกับเรือนจำกลางเชียงราย ในการสร้างโอกาสและมอบกำลังใจให้กับผู้ต้องขัง เราเชื่อว่าการให้โอกาสคือการสร้างอนาคตที่ดีให้กับสังคม”

ความคิดนี้สะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงกระบวนทัศน์จากการมองผู้ต้องขังเป็นภาระของสังคม กลายเป็นการมองเป็นทรัพยากรมนุษย์ที่มีศักยภาพในการสร้างสรรค์สิ่งดีๆ ให้กับสังคม หากได้รับโอกาสและการพัฒนาที่เหมาะสม

ความต่อเนื่องของการร่วมมือ

โครงการ “ลอกคลองเพื่อชุมชน” ไม่ใช่การเริ่มต้นความร่วมมือระหว่างเซ็นทรัล เชียงราย กับเรือนจำกลางเชียงราย แต่เป็นการต่อยอดความสัมพันธ์อันดีที่มีมาอย่างต่อเนื่องตลอดระยะเวลา 1 ปีที่ผ่านมา

การสนับสนุนที่สำคัญคือการมอบพื้นที่พิเศษ ณ ชั้น G โซน Northern Village (นอร์เทิร์น วิลเลจ) ให้เรือนจำกลางเชียงรายนำผลิตภัณฑ์จากฝีมือผู้ต้องขังมาจัดจำหน่ายโดยไม่คิดค่าเช่าพื้นที่ ซึ่งเป็นช่องทางสำคัญในการสร้างรายได้และส่งเสริมทักษะอาชีพให้กับผู้ต้องขัง

การดำเนินการนี้ไม่เพียงช่วยให้ผู้ต้องขังมีรายได้ แต่ยังเป็นการสร้างความมั่นใจและศักดิ์ศรีในตนเอง เมื่อพวกเขาเห็นว่าผลงานของตนเองได้รับการยอมรับจากสังคมและสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง

การสนับสนุนแบบ 360 องศา

สำหรับกิจกรรมลอกคลองในครั้งนี้ เซ็นทรัล เชียงราย ไม่ได้ให้การสนับสนุนเพียงด้านการเงินเท่านั้น แต่เป็นการสนับสนุนแบบครบวงจร ไม่ว่าจะเป็นค่าดำเนินการจ้างแรงงานผู้ต้องขัง การจัดเตรียมอาหารกลางวันและเครื่องดื่มตลอดระยะเวลาการปฏิบัติงาน รวมถึงการอำนวยความสะดวกและดูแลด้านความปลอดภัยอย่างใกล้ชิด

การดูแลเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงความใส่ใจในรายละเอียดและความเป็นมนุษย์ในการดำเนินโครงการ เพราะการให้ผู้ต้องขังออกมาทำงานนอกกำแพงเรือนจำไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องมีการประสานงานและดูแลอย่างรอบคอบในทุกด้าน

ผลกระทบเชิงบวกต่อสังคม

เมื่อวิเคราะห์ผลลัพธ์ของโครงการนี้ในระยะสั้นและระยะยาว จะพบว่ามีผลกระทบเชิงบวกต่อสังคมหลายมิติ

ในระยะสั้น การขุดลอกคลองจะช่วยแก้ไขปัญหาน้ำท่วมขังในพื้นที่ ซึ่งเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตและการประกอบธุรกิจของคนในพื้นที่ การปรับปรุงระบบระบายน้ำให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นจะช่วยลดความเสี่ยงจากโรคที่เกี่ยวข้องกับน้ำขัง และสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีขึ้นให้กับชุมชน

ในระยะยาว การสร้างโอกาสให้ผู้ต้องขังได้มีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคมจะช่วยลดอัตราการกลับมากระทำผิดซ้ำ เนื่องจากพวกเขาได้รับการพัฒนาทักษะ สร้างความมั่นใจ และรู้สึกว่าตนเองยังมีคุณค่าและสามารถทำประโยชน์ให้กับสังคมได้

นอกจากนี้ โครงการยังเป็นการสร้างแรงบันดาลใจให้กับองค์กรอื่นๆ ในการดำเนิน CSR ที่สร้างผลกระทบเชิงบวกอย่างแท้จริง ไม่ใช่เพียงการทำเพื่อสร้างภาพลักษณ์ แต่เป็นการแก้ไขปัญหาสังคมอย่างเป็นระบบ

ความท้าทายและข้อจำกัด

แม้โครงการนี้จะมีเป้าหมายที่ดี แต่ก็มีความท้าทายและข้อจำกัดที่ต้องพิจารณา การทำงานกับผู้ต้องขังต้องมีการรักษาความปลอดภัยอย่างเข้มงวด และต้องมีการประสานงานที่ดีระหว่างหน่วยงานต่างๆ

การสร้างความเข้าใจกับชุมชนเกี่ยวกับการให้ผู้ต้องขังออกมาทำงานก็เป็นอีกหนึ่งความท้าทาย เนื่องจากอาจมีความกังวลในเรื่องความปลอดภัย แม้ว่าผู้ต้องขังที่เข้าร่วมโครงการจะผ่านการคัดเลือกอย่างเข้มงวดแล้วก็ตาม

ทิศทางอนาคตของการพัฒนาอย่างยั่งยืน

เซ็นทรัล เชียงราย หวังเป็นอย่างยิ่งว่าโครงการ “ลอกคลองเพื่อชุมชน” จะเป็นต้นแบบสำหรับการพัฒนาที่ยั่งยืนและสร้างสรรค์ในรูปแบบใหม่ ซึ่งสามารถขยายผลไปยังพื้นที่อื่นๆ และสร้างเป็นเครือข่ายการทำงานเพื่อสังคมที่แข็งแกร่ง

การมองการพัฒนาแบบองค์รวมที่คำนึงถึงทั้งปัญหาสิ่งแวดล้อม การสร้างโอกาสทางสังคม และการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในทุกกลุ่ม เป็นแนวทางที่น่าจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการสร้างสังคมที่เข้มแข็งและเท่าเทียมมากขึ้น

โครงการนี้แสดงให้เห็นว่า เมื่อภาคเอกชนและภาครัฐทำงานร่วมกันด้วยเป้าหมายที่ชัดเจนและวิธีการที่เหมาะสม สามารถสร้างผลกระทบเชิงบวกที่ยั่งยืนได้อย่างเป็นรูปธรรม และที่สำคัญคือการสร้างความหวังและโอกาสใหม่ให้กับผู้คนที่สังคมมักจะมองข้าม

สำหรับจังหวัดเชียงรายและประชาชนในพื้นที่ โครงการนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยแก้ไขปัญหาการระบายน้ำที่เป็นปัญหาเรื้อรัง แต่ยังเป็นการสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดการทำงานร่วมกันเพื่อพัฒนาท้องถิ่นอย่างยั่งยืนต่อไป

เครดิตภาพและข้อมูลจาก :

  • ศูนย์การค้าเซ็นทรัล เชียงราย
  • เรือนจำกลางจังหวัดเชียงราย
 
NAKORN CHIANG RAI NEWS TEAM
กองบรรณาธิการ นครเชียงรายนิวส์ – Nakorn Chiang Rai News
Categories
FEATURED NEWS

มท. จับมือ อว. สู้ภัยแล้ง-ท่วม วิจัย นวัตกรรมช่วยชาติ

กระทรวงมหาดไทยและ อว. สานพลังแก้ปัญหาน้ำแล้ง-น้ำท่วมด้วยนวัตกรรมและการจัดการระดับพื้นที่

กรุงเทพฯ, 7 พฤษภาคม 2568 – ในช่วงเวลาที่ประเทศไทยเผชิญกับความท้าทายจากความแปรปรวนของสภาพอากาศ ซึ่งส่งผลกระทบต่อการบริหารจัดการน้ำ กระทรวงมหาดไทย (มท.) ร่วมกับกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) ได้ผนึกกำลังเพื่อขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาน้ำแล้งและน้ำท่วมในระดับพื้นที่อย่างเป็นระบบ โดยใช้ความรู้ทางวิชาการ เทคโนโลยี และนวัตกรรมเป็นเครื่องมือสำคัญ การแถลงข่าวและการประชุมคณะทำงานครั้งแรกเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2568 ณ สกสว. สะท้อนถึงความมุ่งมั่นในการลดภัยพิบัติ สร้างความมั่นคงด้านน้ำ และส่งเสริมรายได้เสริมให้กับชุมชนท้องถิ่นท่ามกลางสภาพอากาศที่คาดการณ์ว่าจะมีฝนมากกว่าค่าเฉลี่ยในปีนี้

ความท้าทายจากสภาพอากาศแปรปรวนและภัยพิบัติทางน้ำ

ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีความหลากหลายทางภูมิศาสตร์และเผชิญกับภัยพิบัติทางน้ำทั้งน้ำท่วมและน้ำแล้งมาอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา ความแปรปรวนของสภาพอากาศอันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ได้ทวีความรุนแรงมากขึ้น เหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ในจังหวัดเชียงรายและเชียงใหม่เมื่อปี 2567 รวมถึงภัยแล้งที่กระทบพื้นที่เกษตรกรรมในหลายจังหวัด เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของความจำเป็นในการบริหารจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ

ในปี 2568 กรมอุตุนิยมวิทยาและสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) คาดการณ์ว่า ฤดูฝนจะเริ่มเร็วและมีปริมาณฝนมากกว่าค่าเฉลี่ย โดยเฉพาะในภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ สถานการณ์ดังกล่าวเพิ่มความเสี่ยงต่อน้ำท่วมในหลายพื้นที่ ขณะเดียวกัน ช่วงฤดูแล้งยังคงเป็นปัญหาสำหรับชุมชนที่ขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรและการอุปโภคบริโภค ความท้าทายเหล่านี้เรียกร้องให้ทุกภาคส่วนต้องทำงานร่วมกันอย่างบูรณาการ เพื่อป้องกันความสูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สิน รวมถึงสร้างความมั่นคงด้านน้ำในระยะยาว

ความร่วมมือระหว่าง มท., อว., และ สกสว. เพื่อการบริหารจัดการน้ำ

การแถลงข่าว “การแก้ไขปัญหาน้ำมั่นคง น้ำแล้ง น้ำท่วมระดับพื้นที่” เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2568 ณ ห้องประชุม สกสว. นำโดย ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวง อว., นายชยชัย แสงอินทร์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงมหาดไทย และ ศ.ดร.จักรพันธ์ สุทธิรัตน์ รองผอ. สกสว. ได้เน้นย้ำถึงความร่วมมือครั้งสำคัญระหว่างหน่วยงานเพื่อขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาน้ำในระดับพื้นที่ โดยมีเป้าหมายหลักคือ การลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติ สร้างความมั่นคงด้านน้ำ และส่งเสริมรายได้เสริมให้กับชุมชน

บทบาทของกระทรวง อว. และ สกสว.

ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล กล่าวว่า กระทรวง อว. มุ่งสนับสนุนด้านวิชาการและนวัตกรรมเพื่อแก้ไขปัญหาน้ำแล้งและน้ำท่วม โดยทำงานร่วมกับมหาวิทยาลัย หน่วยงานให้ทุน และองค์กรที่มีพันธกิจด้านการบริหารจัดการน้ำ เช่น สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ และกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย การสนับสนุนครอบคลุมตั้งแต่การวิจัย การพัฒนาเทคโนโลยี ไปจนถึงการนำองค์ความรู้ไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่จริง นโยบาย “อว.เพื่อประชาชน” และแนวคิด “ววน. เป็นเครื่องมือแก้จน” ของรองนายกรัฐมนตรี นายอนุทิน ชาญวีรกูล เป็นแรงผลักดันให้เกิดการพัฒนานวัตกรรมที่ตอบโจทย์ความต้องการของประชาชน เช่น ระบบป้องกันน้ำท่วมในเขตเมือง และการสร้างแหล่งน้ำขนาดเล็กเพื่อการเกษตรในช่วงฤดูแล้ง

สกสว. ทำหน้าที่เป็น “โซ่ข้อกลาง” ในการประสานงานระหว่างหน่วยงาน โดยสนับสนุนแผนงานเป้าหมายสำคัญตามยุทธศาสตร์วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (ววน.) เรื่อง “น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้ง ใน 10 จังหวัด” ซึ่งมีสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) เป็นหน่วยขับเคลื่อน แผนงานนี้มุ่งแก้ไขปัญหาในพื้นที่เป้าหมาย 10 จังหวัด ได้แก่ เชียงใหม่, เชียงราย, ลำพูน, พะเยา, น่าน, กำแพงเพชร, ขอนแก่น, ชัยภูมิ, สงขลา และพัทลุง โดยตั้งเป้าบรรเทาความเดือดร้อนใน 100 ตำบล

บทบาทของกระทรวงมหาดไทย

นายชยชัย แสงอินทร์ ระบุว่า กระทรวงมหาดไทย ภายใต้การนำของนายอนุทิน ชาญวีรกูล ได้เน้นย้ำการทำงานเชิงรุกและบูรณาการเพื่อบริหารจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ การเตรียมความพร้อมรวมถึงการฝึกอบรมบุคลากรให้สามารถใช้ข้อมูลจากระบบคลังข้อมูลน้ำแห่งชาติ ข้อมูลดาวเทียม และระบบภูมิสารสนเทศ เพื่อวางแผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ความร่วมมือกับกระทรวง อว. จะช่วยยกระดับการจัดการน้ำในระดับพื้นที่ให้เป็นรูปธรรมมากขึ้น โดยนำงานวิจัยและนวัตกรรมมาใช้ในการลดผลกระทบต่อประชาชน

การคาดการณ์สถานการณ์น้ำ

รศ.ดร.สุจริต คูณธนกุลวงศ์ ผู้อำนวยการแผนงานเป้าหมายสำคัญ “น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้ง” ระบุว่า ปี 2568 ประเทศไทยอยู่ในช่วงลานีญาที่มีค่าความเป็นกลาง ซึ่งอาจนำไปสู่ฝนตกหนักในบางพื้นที่ คาดการณ์ว่าปริมาณฝนจะมากกว่าค่าเฉลี่ยในช่วงเดือนพฤษภาคมถึงกันยายน โดยเฉพาะในภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ ฝนจะตกหนักเป็นจุดๆ และอาจก่อให้เกิดน้ำท่วมเฉพาะพื้นที่มากกว่าน้ำท่วมใหญ่ทั้งภูมิภาค สัญญาณน้ำท่วมเริ่มปรากฏตั้งแต่ช่วงสงกรานต์ 2568 สอดคล้องกับข้อมูลจากกรมอุตุนิยมวิทยาและสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ

แนวทางและนวัตกรรมในการรับมือภัยพิบัติ

เพื่อรับมือกับสถานการณ์น้ำในปี 2568 คณะทำงานได้วางแผนแนวทางที่ผสมผสานระหว่างโครงสร้างพื้นฐาน เทคโนโลยี และการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยมีตัวอย่างโครงการนำร่องที่น่าสนใจ ดังนี้:

  1. ระบบป้องกันน้ำท่วมในเขตเมือง: การพัฒนาระบบเตือนภัยน้ำท่วมที่แม่นยำยิ่งขึ้น โดยปรับปรุงสถานีวัดระดับน้ำขนาดเล็กและใช้ข้อมูล GIS เพื่อวิเคราะห์ปริมาณฝนและระดับน้ำในคลองย่อย ตัวอย่างเช่น การขุดลอกแม่น้ำปิงและแม่น้ำกกในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย รวมถึงการรื้อฝายเก่าเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำ
  2. การจัดการน้ำในช่วงฤดูแล้ง: การสร้างแหล่งน้ำขนาดเล็ก เช่น ฝายแกนดินซีเมนต์ บ่อน้ำบาดาล และระบบสูบน้ำด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ เพื่อสนับสนุนการเกษตรและน้ำประปาในชุมชน โครงการเหล่านี้ยังส่งเสริมการปลูกพืชที่มีมูลค่าสูง เช่น ไม้ผลและไม้ดอก เพื่อสร้างรายได้เสริม
  3. การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน: การฝึกอบรมและถ่ายทอดความรู้ให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) และชุมชน เพื่อให้สามารถจัดการน้ำในพื้นที่ของตนเองได้ ตัวอย่างที่ตำบลบ่อสวก จังหวัดน่าน แสดงให้เห็นถึงความสำเร็จในการสร้างฝายแกนดินซีเมนต์ 100 ฝาย และพัฒนาระบบสารสนเทศน้ำตำบลเพื่อวางแผนการเกษตรและป้องกันน้ำท่วม

รศ.ดร.สุจริต เน้นย้ำว่า การแก้ไขปัญหาน้ำท่วมและน้ำแล้งอย่างยั่งยืนต้องอาศัยข้อมูลที่แม่นยำและการมีส่วนร่วมของชุมชน ระบบเตือนภัยในปัจจุบันยังขาดความละเอียดในระดับพื้นที่ย่อย ซึ่งทีมวิจัยจะปรับปรุงภายในเดือนสิงหาคม 2568 เพื่อให้ชาวบ้านสามารถอพยพและเตรียมการล่วงหน้าได้ทันท่วงที นอกจากนี้ การสร้าง “พิมพ์เขียว” การจัดการน้ำในเมืองเชียงใหม่ เชียงราย และขอนแก่น จะเป็นแนวทางสำหรับพื้นที่อื่นๆ ในอนาคต

โอกาสและความท้าทายในการบริหารจัดการน้ำ

ความร่วมมือระหว่าง มท., อว., และ สกสว. เป็นก้าวสำคัญในการยกระดับการบริหารจัดการน้ำของประเทศไทย การใช้แนวทางที่ผสมผสานระหว่างวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และการมีส่วนร่วมของชุมชน สามารถตอบโจทย์ความท้าทายจากความแปรปรวนของสภาพอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ โครงการนำร่องใน 10 จังหวัดแสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการลดความสูญเสียจากภัยพิบัติและสร้างความมั่นคงด้านน้ำให้กับชุมชน

อย่างไรก็ตาม ความท้าทายที่สำคัญคือ การขยายผลไปยัง 45 จังหวัดที่เผชิญปัญหาน้ำแล้งและน้ำท่วมทั่วประเทศ การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ เช่น เขื่อนหรือระบบชลประทาน ต้องใช้เวลาและงบประมาณสูง ดังนั้น การเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนและ อปท. ในการจัดการน้ำด้วยตนเองจึงเป็นแนวทางที่ยั่งยืนมากกว่า การลงทุนในสถานีวัดระดับน้ำขนาดเล็กและระบบสารสนเทศน้ำตำบล จะช่วยเพิ่มความแม่นยำในการคาดการณ์และลดความเสียหายจากภัยพิบัติ

ในแง่ของโอกาส การใช้เทคโนโลยี เช่น ปั๊มน้ำพลังงานแสงอาทิตย์ และการปลูกพืชที่มีมูลค่าสูง สามารถสร้างรายได้เสริมให้กับเกษตรกรและลดการพึ่งพาน้ำจากแหล่งใหญ่ การพัฒนากลไกจัดการน้ำในระดับตำบล เช่น ที่ตำบลบ่อสวก จังหวัดน่าน ยังเป็นตัวอย่างของการบริหารจัดการที่เหมาะสมกับบริบทท้องถิ่น ซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่อื่นได้

สถิติและแหล่งอ้างอิง

เพื่อให้เห็นภาพความสำคัญของการบริหารจัดการน้ำและผลกระทบจากภัยพิบัติ ข้อมูลต่อไปนี้รวบรวมจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ:

  1. ปริมาณฝนและสถานการณ์น้ำในปี 2568:
    • คาดการณ์ปริมาณฝนในช่วงฤดูฝน (พฤษภาคม–กันยายน 2568) จะสูงกว่าค่าเฉลี่ย 10-15% ในภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันออก
    • แหล่งอ้างอิง: กรมอุตุนิยมวิทยา และสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (2568)
  2. ผลกระทบจากน้ำท่วมและน้ำแล้ง:
    • ในปี 2567 น้ำท่วมในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย สร้างความเสียหายมูลค่ากว่า 5,000 ล้านบาท และกระทบครัวเรือนกว่า 50,000 ครัวเรือน
    • พื้นที่เกษตรกรรมที่ได้รับผลกระทบจากภัยแล้งในปี 2567 มีมากกว่า 2 ล้านไร่
    • แหล่งอ้างอิง: กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย และสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (2567)
  3. โครงสร้างพื้นฐานด้านน้ำ:
    • ประเทศไทยมีสถานีวัดระดับน้ำขนาดเล็กเพียง 200 แห่ง เทียบกับญี่ปุ่นที่มี 20,000 แห่ง
    • โครงการฝายแกนดินซีเมนต์ในตำบลบ่อสวก จังหวัดน่าน สร้างแล้วเสร็จ 100 ฝาย จากเป้าหมาย 200 ฝาย
    • แหล่งอ้างอิง: สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ และสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (2568)
  4. การมีส่วนร่วมของชุมชน:
    • โครงการนำร่องใน 10 จังหวัด มีเป้าหมายพัฒนา 100 ตำบล โดยมีทีมวิจัยจาก 10 มหาวิทยาลัย จำนวน 200 คน และนวัตกรรมกว่า 15 เรื่อง
    • แหล่งอ้างอิง: สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (2568)

สรุปและคำแนะนำ

ความร่วมมือระหว่างกระทรวงมหาดไทย กระทรวง อว. และ สกสว. เป็นการผนึกกำลังครั้งสำคัญเพื่อแก้ไขปัญหาน้ำแล้งและน้ำท่วมในระดับพื้นที่ ด้วยการใช้ความรู้ทางวิชาการ เทคโนโลยี และการมีส่วนร่วมของชุมชน โครงการนำร่องใน 10 จังหวัดจะเป็นต้นแบบสำหรับการขยายผลไปยังพื้นที่อื่นๆ ในอนาคต การพัฒนาระบบเตือนภัยที่แม่นยำ การสร้างแหล่งน้ำขนาดเล็ก และการส่งเสริมอาชีพเสริม จะช่วยลดความสูญเสียและสร้างความมั่นคงด้านน้ำให้กับประชาชน

สำหรับชุมชนและ อปท. แนะนำให้เข้าร่วมการฝึกอบรมและใช้ระบบสารสนเทศน้ำตำบลเพื่อวางแผนการจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ ส่วนหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรเร่งลงทุนในสถานีวัดระดับน้ำและโครงสร้างพื้นฐานขนาดเล็ก เพื่อเพิ่มความพร้อมในการรับมือภัยพิบัติในฤดูฝนที่กำลังจะมาถึง

เครดิตภาพและข้อมูลจาก : สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดเชียงราย

 
NAKORN CHIANG RAI NEWS TEAM
กองบรรณาธิการ นครเชียงรายนิวส์ – Nakorn Chiang Rai News
NEWS UPDATE
Categories
AROUND CHIANG RAI SOCIETY & POLITICS

นายก อบจ. ลุยบ้านดู่ แก้ปัญหาน้ำเน่าเสียด่วน

นายก อบจ.เชียงราย เร่งแก้น้ำเน่าบ้านดู่ หลังชาวบ้านร้องเรียนเดือดร้อน

เชียงราย, 8 เมษายน 2568 – ปัญหาน้ำเน่าเสียในเขต ตำบลบ้านดู่ อำเภอเมืองเชียงราย กลายเป็นวาระเร่งด่วน หลังประชาชนร้องเรียนต่อองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย (อบจ.เชียงราย) ถึงความเดือดร้อนที่ทวีความรุนแรงมาอย่างต่อเนื่อง

ประชาชนร้องเรียนปัญหาเน่ารุนแรง ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน

เมื่อเวลา 11.50 น. ของวันอังคารที่ 8 เมษายน 2568 นางอทิตาธร วันไชยธนวงศ์ นายก อบจ.เชียงราย ได้ลงพื้นที่ตำบลบ้านดู่โดยด่วน หลังได้รับรายงานจากประชาชนเรื่อง น้ำขังรอการระบายจนเกิดน้ำเน่า ส่งกลิ่นเหม็นตลอดทั้งวัน

หลายครัวเรือนในพื้นที่ต้องประสบปัญหาไม่สามารถเปิดหน้าต่างบ้านได้ และบางพื้นที่เริ่มพบสัตว์พาหะ เช่น ยุง และแมลงวัน เพิ่มจำนวนมากขึ้นอย่างผิดปกติ

นายก อบจ.เชียงราย ลงพื้นที่จริง รับฟังประชาชนโดยตรง

ทันทีที่เดินทางถึงพื้นที่ นายก อบจ.เชียงราย ได้พบกับกลุ่มชาวบ้าน พร้อมรับฟังผลกระทบและข้อเสนอแนะต่าง ๆ โดยได้เน้นย้ำว่า ทุกปัญหาที่กระทบต่อคุณภาพชีวิตของประชาชน จะได้รับการดำเนินการอย่างเร่งด่วน

จากการตรวจสอบเบื้องต้น พบว่ามีหลายจุดในเขตชุมชนที่น้ำท่วมขังมานาน และไม่มีการระบายน้ำออกจากระบบได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้เกิดการสะสมของน้ำเสียและขยะอินทรีย์

สั่งการหน่วยงานภายในทันที บูรณาการแก้ปัญหากับท้องถิ่น

นางอทิตาธร ได้สั่งการให้ สำนักช่างของ อบจ.เชียงราย เร่งสำรวจพื้นที่ที่มีปัญหาโดยละเอียด พร้อมทั้งประสานงานกับ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ตำบลบ้านดู่ เพื่อเร่งดำเนินการแก้ไขปัญหาในเบื้องต้นอย่างเร่งด่วนที่สุด

การดำเนินการครั้งนี้จะครอบคลุมทั้งการขุดลอกทางระบายน้ำที่ตื้นเขิน การติดตั้งระบบท่อระบายน้ำเพิ่มเติมในจุดที่จำเป็น และการจัดตั้งหน่วยเคลื่อนที่เร็วในการดูแลความสะอาดและความปลอดภัยของพื้นที่เสี่ยง

วางแผนระยะยาวเพื่อป้องกันปัญหาในอนาคต

ในระยะยาว อบจ.เชียงราย มีแผนร่วมมือกับหน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมและผังเมือง เพื่อ วางระบบระบายน้ำใหม่ ที่สามารถรองรับน้ำฝนในฤดูมรสุม รวมถึงปรับปรุงระบบบำบัดน้ำเสียชุมชนให้ทันสมัยและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

นอกจากนี้ยังมีแนวคิดที่จะส่งเสริมให้ชุมชนมีส่วนร่วมผ่านโครงการ บ้านดู่ร่วมใจดูแลสิ่งแวดล้อม” โดยสร้างเครือข่ายอาสาสมัครตรวจสอบและรายงานจุดเสี่ยงน้ำเน่าเสียในพื้นที่

ปัญหาน้ำเสียส่งผลกระทบกว้างทั้งสุขภาพและเศรษฐกิจ

ข้อมูลจาก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย ระบุว่า ในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา มีรายงานการเจ็บป่วยจากโรคที่เกี่ยวข้องกับน้ำเสียเพิ่มขึ้น 27% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุและเด็กเล็ก

ด้านภาคธุรกิจ โดยเฉพาะร้านอาหารในพื้นที่ตำบลบ้านดู่ ก็ได้รับผลกระทบไม่แพ้กัน เนื่องจากกลิ่นเหม็นรบกวนลูกค้าและทำให้ยอดขายลดลงอย่างชัดเจน

ปัญหาสิ่งแวดล้อมในเขตเมืองขยายตัว ต้องการการจัดการที่เป็นระบบ

เหตุการณ์ในตำบลบ้านดู่ สะท้อนให้เห็นว่า เมื่อเมืองขยายตัวอย่างรวดเร็วโดยไม่มีการวางแผนโครงสร้างพื้นฐานด้านสิ่งแวดล้อมที่เพียงพอ ย่อมนำไปสู่ปัญหาสะสมทั้งในด้านสุขภาพ สิ่งแวดล้อม และความเป็นอยู่ของประชาชน

การบูรณาการระหว่างท้องถิ่นกับจังหวัด และการมีส่วนร่วมของประชาชน จะเป็นกุญแจสำคัญสู่การแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืน

สถิติที่เกี่ยวข้อง

  • จากรายงานของกรมควบคุมมลพิษ (2567) พบว่า พื้นที่เขตเมืองในภาคเหนือกว่า 43% มีปัญหาน้ำเน่าเสียจากการระบายน้ำไม่เพียงพอ
  • เชียงรายมีอัตราการร้องเรียนเกี่ยวกับกลิ่นเหม็นและน้ำเน่าในปี 2567 สูงเป็นอันดับ 5 ของประเทศ (กรมอนามัย)
  • สำนักงานสถิติแห่งชาติระบุว่า 61% ของประชาชนในเขตเมืองต้องการให้มีการลงทุนในระบบบำบัดน้ำเสียชุมชนมากขึ้น

เครดิตภาพและข้อมูลจาก : 

  • กรมควบคุมมลพิษ, รายงานสถานการณ์สิ่งแวดล้อมแห่งชาติ 2567
  • สำนักงานสถิติแห่งชาติ, รายงานการสำรวจความคิดเห็นประชาชน 2567
  • กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข, รายงานภาวะสุขภาพประชาชนจากมลภาวะ 2567
 
NAKORN CHIANG RAI NEWS TEAM
กองบรรณาธิการ นครเชียงรายนิวส์ – Nakorn Chiang Rai News
NEWS UPDATE
Categories
AROUND CHIANG RAI ECONOMY

หอการค้าฯ ชี้น้ำท่วม เสียหายกว่า 3 หมื่นล้านบาท “เชียงราย” หนักสุด

 

เมื่อวันที่ 30 กันยายน 2567 นายสนั่น อังอุบลกุล ประธานกรรมการหอการค้าไทยและ สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย เปิดเผยว่า สถานการณ์น้ำท่วมที่เกิดขึ้นในปัจจุบันขยายวงกว้างไปยัง 33 จังหวัดทั้งทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ไม่ว่าจะเป็น เชียงราย พะเยา สุโขทัย หนองคาย นครพนม พิจิตร สกลนคร พิษณุโลก และอุดรธานี เป็นต้น จากมวลน้ำที่ไหลผ่านเข้าสู่ภาคกลางประกอบกับแนวโน้มที่ฝนจะตกเพิ่มต่อเนื่องอีกระลอก ทำให้หลายจังหวัดยังมีความเสี่ยงที่อาจเกิดน้ำท่วม

โดยเฉพาะปริมาณฝนที่คาดว่าจะมีการตกหลังเขื่อนในช่วงเดือนต.ค.ซึ่งจะเป็นปัจจัยสำคัญที่อาจทำให้เกิดน้ำท่วมเพิ่มเติมได้ ดังนั้น ทุกภาคส่วนยังจำเป็นต้องติดตามสถานการณ์น้ำต่อไปอย่างใกล้ชิด ขณะเดียวกัน รัฐบาลควรเร่งจัดทำแผนเชิงป้องกันไว้ล่วงหน้าที่ชัดเจนก็จะช่วยลดผลกระทบและความเสียหายที่จะเกิดขึ้นกับประชาชนและเศรษฐกิจได้มาก

โดยหอการค้าไทยและมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ประเมินมูลค่าความเสียหายแล้ว ประมาณ 29,845 ล้านบาท หรือ คิดเป็น 0.17% ของ GDP (ข้อมูล ณ 28 ก.ย. 67) ซึ่งภาพรวมพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมรวมทั้งสิ้นประมาณ 3 ล้านไร่ โดยแบ่งเป็นพื้นที่การเกษตร 1,166,992 ไร่ และพื้นที่อื่นๆ 1,826,812 ไร่

ทั้งนี้ จากการประเมิน พบว่า ภาคการเกษตรได้รับผลกระทบมากที่สุด โดยมีมูลค่าความเสียหายรวมถึง 24,553 ล้านบาท คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 82.3% ของความเสียหายทั้งหมด รองลงมาเป็นภาคบริการ เสียหาย 5,121 ล้านบาท

ขณะที่ภาคอุตสาหกรรมเสียหายราว 171 ล้านบาท ซึ่งถือเป็นสัดส่วนน้อยเมื่อเทียบกับความเสียหายในภาคเศรษฐกิจอื่นๆ เนื่องจากมีการเตรียมการรับมือกับสถานการณ์น้ำได้ดี สำหรับจังหวัดที่ได้รับผลกระทบและมูลค่าความเสียหายมากที่สุด 3 อันดับ ได้แก่ เชียงราย มีมูลค่าความเสียหายรวม 6,412 ล้านบาท รองลงมาคือ พะเยา 3,292 ล้านบาท สุโขทัย 3,042 ล้านบาท

นายวิชัย อัศรัสกร รองประธานกรรมการหอการค้าไทย กล่าวว่า ปัญหาน้ำท่วม-น้ำแล้งที่เกิดขึ้นถี่และขยายวงกว้างมากขึ้น อีกทั้งยังสร้างผลกระทบโดยตรงต่อผลผลิตของภาคการเกษตรที่เป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย ขณะที่รัฐบาลต้องใช้งบประมาณในการบรรเทาความเสียหายและเยียวยาประชาชนในส่วนนี้กว่าปีละแสนล้านบาท

ดังนั้น หอการค้าฯ จึงเห็นว่าประเทศไทยควรมีการทบทวนและวางแผนการบริหารจัดการน้ำเป็นระบบ โดยได้จัดทำข้อเสนอทั้งเชิงนโยบายด้านโครงสร้างพื้นฐานและแนวทางการบริหารจัดการน้ำ (Infrastructure and Water Management) รวมถึงข้อเสนอเชิงสนับสนุน เช่น ศึกษา ปัญหาอุปสรรคด้านการบริหารจัดการน้ำในส่วนภูมิภาค เพื่อสะท้อนแนวทางแก้ไขปัญหาเชิงพื้นที่อย่างครอบคลุม

การจัดตั้ง War Room ของรัฐบาลเพื่อสื่อสารข้อมูลเกี่ยวกับสถานการณ์น้ำ เพื่อให้ประชาชนได้รับข้อมูลที่ถูกต้องชัดเจน และเป็นไปในทิศทางเดียวกัน รวมถึงการเปิดโอกาสให้เอกชนร่วมลงทุนกับรัฐในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านน้ำ แนวทางการเติมน้ำใต้ดิน เพื่อเป็นการบริหารจัดการน้ำในช่วงขาดแคลน รวมทั้งแนวทางอนุรักษ์น้ำรองรับการอุปโภค บริโภค และการใช้เชิงพาณิชย์ อย่างยั่งยืน

นายอธิป พีชานนท์ รองประธานกรรมการสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย ในฐานะประธานคณะกรรมการพัฒนาเครือข่ายสมาคมการค้า กล่าวว่า  ได้ระดมความช่วยเหลือ ทั้งเงินสนับสนุน สิ่งของอุปโภค-บริโภค ยา-เวชภัณฑ์ อาหารสัตว์เลี้ยง รวมถึงอุปกรณ์ในการซ่อมแซมที่อยู่อาศัยที่ได้รับความเสียหาย มูลค่ารวมกว่า 5.7 ล้านบาท เพื่อนำความช่วยเหลือไปยังจังหวัดที่ได้รับความเดือดร้อนเป็นการเร่งด่วน

 

เครดิตภาพและข้อมูลจาก : สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย

 
NAKORN CHIANG RAI NEWS TEAM
กองบรรณาธิการ นครเชียงรายนิวส์ – Nakorn Chiang Rai News