กมธ.การที่ดินฯ เรียกร้องให้รัฐบาลไทยดำเนินการเร่งด่วน

นายพูนศักดิ์ จันทร์จำปี กล่าวว่า การทำเหมืองแร่ทองคำไม่เพียงแต่สร้างความร่ำรวยให้แก่บริษัทไม่กี่แห่ง แต่กลับสร้างผลกระทบอย่างหนักต่อสิทธิของชุมชนและสิ่งแวดล้อม โดย คณะกรรมาธิการฯ ได้เสนอให้รัฐบาลไทย เร่งตรวจสอบคุณภาพน้ำ ในแม่น้ำกก พร้อมส่งคณะทำงานลงพื้นที่ เพื่อตรวจสอบผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมอย่างเร่งด่วน

นอกจากนี้ กมธ. ยังเสนอให้รัฐบาลผลักดัน มาตรการความร่วมมือระหว่างประเทศด้านสิ่งแวดล้อม เพื่อป้องกันการทำลายลุ่มน้ำข้ามพรมแดน รวมถึงปัญหามลพิษทางอากาศ ที่ส่งผลกระทบต่อประชาชนทั้งสองประเทศในขณะนี้

การตรวจสอบคุณภาพน้ำและขยายการสืบสวนไปยังพื้นที่แม่สาย

นอกจากการตรวจสอบลุ่มน้ำกกแล้ว คณะกรรมาธิการฯ ยังได้ขอมติให้ตรวจสอบพื้นที่ อำเภอแม่สาย ซึ่งมีข้อห่วงกังวลจากภาคประชาชนว่า ต้นน้ำแม่สายอาจได้รับผลกระทบจากเหมืองแร่ทองคำเช่นกัน โดยประเด็นนี้มีการหารือกับ กรมควบคุมมลพิษ เพื่อเร่งดำเนินการตรวจสอบให้เร็วที่สุด พร้อมชี้แจงต่อสาธารณชนเพื่อสร้างความกระจ่างและลดความตื่นตระหนกของประชาชน

ความสำคัญของมาตรการปกป้องสิ่งแวดล้อมข้ามพรมแดน

นายพูนศักดิ์ยังเน้นว่า ประเด็น มลพิษข้ามแดน ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ ปัญหามลพิษทางอากาศจากฝุ่น PM 2.5 เท่านั้น แต่ยังรวมถึงปัญหามลพิษทางน้ำ ซึ่งประเทศไทย ในฐานะประเทศหลักของลุ่มน้ำโขง ควรดำเนินการเพื่อจัดทำ มาตรฐานหรือระเบียบการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำข้ามพรมแดน เพื่อลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมในระยะยาว

สถิติที่เกี่ยวข้องกับผลกระทบจากการทำเหมืองแร่ในประเทศไทย

ข้อมูลจาก กรมควบคุมมลพิษ ปี 2567 ระบุว่า:

• ประเทศไทยมีเหมืองแร่ทองคำที่เปิดดำเนินการกว่า 12 แห่งทั่วประเทศ
• มากกว่า 60% ของพื้นที่ลุ่มน้ำในภาคเหนือมีความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนโลหะหนักจากอุตสาหกรรมเหมืองแร่
• ประชาชนกว่า 1.2 ล้านคนในพื้นที่ลุ่มน้ำสำคัญของประเทศ ได้รับผลกระทบจากปัญหาน้ำเสียและมลพิษทางน้ำ

สรุป

การทำเหมืองแร่ทองคำส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน โดยเฉพาะในพื้นที่ลุ่มน้ำกกและแม่สาย กมธ.การที่ดินฯ ได้เรียกร้องให้รัฐบาลไทยเร่งตรวจสอบคุณภาพน้ำ และผลักดันความร่วมมือระดับนานาชาติเพื่อปกป้องทรัพยากรข้ามพรมแดน ประชาชนในพื้นที่ยังคงเรียกร้องความยุติธรรมและสิทธิในชุมชนของตนเอง ซึ่งเป็นหน้าที่ของทุกฝ่ายในการร่วมกันแก้ไขปัญหาเพื่ออนาคตของสิ่งแวดล้อมและประชาชนในพื้นที่

ผู้ว่าฯ เชียงราย สั่งการเร่งด่วนให้หน่วยงานเร่งช่วยเหลือ

นายชรินทร์ ทองสุข ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย ได้สั่งการให้ สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดเชียงราย ประสานกับฝ่ายปกครองอำเภอต่าง ๆ รวมถึงองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากพายุฤดูร้อน ให้เร่งดำเนินการ สำรวจความเสียหาย และให้ความช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อนโดยเร็วที่สุด

เบื้องต้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้นำเครื่องจักรเข้าฟื้นฟูพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ รวมถึงการแจกจ่ายถุงยังชีพให้กับประชาชนในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบอย่างหนัก โดยเฉพาะผู้สูงอายุ และผู้ที่ไม่สามารถซ่อมแซมบ้านเรือนได้ด้วยตนเอง

สถิติที่เกี่ยวข้องกับพายุฤดูร้อนในภาคเหนือ

ข้อมูลจาก กรมอุตุนิยมวิทยา ปี 2567 ระบุว่า:

• พายุฤดูร้อนในภาคเหนือมีแนวโน้มเกิดถี่ขึ้น โดยเฉพาะช่วงเดือนมีนาคม-เมษายนของทุกปี
• เชียงรายเป็นจังหวัดที่ได้รับผลกระทบจากพายุฤดูร้อนบ่อยครั้ง โดยเฉลี่ย 5-7 ครั้งต่อปี
• ในปี 2567 พายุฤดูร้อนทำให้เกิดความเสียหายในพื้นที่ภาคเหนือ คิดเป็นมูลค่ารวมกว่า 500 ล้านบาท

สรุป

พายุฤดูร้อนที่พัดถล่มจังหวัดเชียงรายในครั้งนี้ ได้สร้างความเสียหายให้กับหลายพื้นที่ โดยเฉพาะอำเภอแม่ลาวและอำเภอพาน ซึ่งมีบ้านเรือนพังเสียหาย รวมถึงสถานที่ราชการ โรงเรียน และโรงพยาบาลได้รับผลกระทบ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงรายได้สั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งดำเนินการช่วยเหลือประชาชนโดยเร็วที่สุด เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนและฟื้นฟูพื้นที่ให้กลับสู่สภาพปกติโดยเร็ว

จุดยืนของการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.)

นายจักรี วิสุทธิพนัง พนักงานเทคนิค 8 ฝ่ายโครงการพิเศษและก่อสร้าง รฟท. ระบุว่า ราคาค่าเวนคืนที่ดินคำนวณตามเกณฑ์ของกรมธนารักษ์ และเป็นไปตาม พ.ร.บ.เวนคืนที่ดินและการได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2562 เจ้าของที่ดินที่ไม่พอใจราคาสามารถ ยื่นอุทธรณ์ได้ภายใน 1 ปี

นอกจากนี้ รฟท. ยังเสนอซื้อที่ดินส่วนที่เหลือเพิ่มเติม อีก 1 งาน เป็นเงิน 11 ล้านบาท เพื่อช่วยเหลือเจ้าของร้านค้าของเก่า แต่เจ้าของเรียกร้อง 79 ล้านบาท ซึ่งสูงกว่าราคาประเมิน ทำให้ไม่สามารถดำเนินการตามข้อเรียกร้องได้

มาตรการแก้ไขปัญหาของภาครัฐ

ที่ประชุมมีมติให้ สำนักงานจังหวัดเชียงราย, กรมที่ดิน และธนารักษ์พื้นที่เชียงราย ร่วมกันตรวจสอบราคาเวนคืนที่ดินใหม่ เพื่อหาทางออกที่เป็นธรรม ขณะเดียวกัน ให้ รฟท. เร่งรัดการจ่ายค่าชดเชยให้กับประชาชนที่ได้รับผลกระทบ

สำหรับ ผู้ที่ต้องการอุทธรณ์การประเมินราคาเวนคืน สามารถยื่นเรื่องต่อ สำนักงานการรถไฟแห่งประเทศไทย หรือ ศาลปกครอง เพื่อเข้าสู่กระบวนการพิจารณาทางกฎหมาย

สถิติและข้อมูลอ้างอิง

• ความคืบหน้าการเวนคืนที่ดิน: เวนคืนแล้ว 87% (ข้อมูลจาก รฟท. ปี 2568)
• งบประมาณโครงการรถไฟทางคู่ เด่นชัย – เชียงของ: 85,345 ล้านบาท (ข้อมูลจากกระทรวงคมนาคม ปี 2568)
• จำนวนสถานีและระยะทาง: 323.1 กิโลเมตร, 26 สถานี (ข้อมูลจากกรมการขนส่งทางราง ปี 2568)
• ราคาค่าเวนคืนที่ดินในพื้นที่: ตารางวาละ 19,000 บาท (ข้อมูลจากกรมธนารักษ์ ปี 2568)

สรุป

การประชุมหารือแนวทางแก้ไขปัญหาการเวนคืนที่ดินเพื่อก่อสร้างทางรถไฟสายเด่นชัย – เชียงของ สะท้อนถึงความก้าวหน้าของโครงการและอุปสรรคที่ต้องแก้ไข โดยฝ่ายรัฐยืนยันว่าค่าเวนคืนเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของ กรมธนารักษ์และกฎหมายเวนคืนที่ดิน ในขณะที่ประชาชนบางส่วนยังคงเห็นว่าราคาที่ได้รับต่ำกว่าราคาตลาด ทำให้เกิดข้อเรียกร้องให้ทบทวน

แนวทางแก้ไขในขณะนี้คือ การตรวจสอบราคาประเมินใหม่ และเปิดโอกาสให้ประชาชนที่ไม่พอใจยื่นอุทธรณ์ผ่านกระบวนการทางกฎหมาย เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมกับทุกฝ่าย ขณะที่โครงการเดินหน้าต่อไป เพื่อให้โครงสร้างพื้นฐานสำคัญของภาคเหนือเกิดขึ้นตามแผนที่วางไว้

มาตรการเข้มข้นในการรักษาความมั่นคงชายแดน

พลเอก ทรงวิทย์ เน้นย้ำว่า หน่วยงานทุกภาคส่วนต้องปฏิบัติงานอย่างเคร่งครัดภายใต้กรอบกฎหมาย โดยเน้นการบูรณาการความร่วมมือระหว่างหน่วยงานด้านความมั่นคง ตำรวจ ฝ่ายปกครอง และภาคประชาชน เพื่อป้องกันอาชญากรรมข้ามชาติ การค้ามนุษย์ และยาเสพติด ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อเสถียรภาพของประเทศ

ความคิดเห็นจากทั้งสองฝ่าย

ฝ่ายสนับสนุนมองว่า การลงพื้นที่ของ ผบ.ทสส. แสดงให้เห็นถึงความจริงจังของกองทัพในการดูแลความปลอดภัยชายแดน การเสริมสร้างเสถียรภาพในพื้นที่ และการป้องกันภัยคุกคามที่อาจส่งผลต่อประเทศ ขณะที่ฝ่ายกังวลมองว่าการเข้มงวดด้านความมั่นคงอาจส่งผลกระทบต่อภาคการค้าและเศรษฐกิจในพื้นที่ โดยเฉพาะผู้ประกอบการที่พึ่งพาการค้าชายแดน

สถิติและข้อมูลอ้างอิง

• การค้าชายแดนไทย-เมียนมา – มูลค่าการค้าระหว่างไทยและเมียนมาผ่านด่านแม่สายในปี 2567 อยู่ที่ประมาณ 25,000 ล้านบาท (ข้อมูลจากกระทรวงพาณิชย์)
• สถิติการลักลอบข้ามแดน – ปี 2567 มีผู้ลักลอบเข้าเมืองบริเวณชายแดนภาคเหนือกว่า 15,000 ราย (ข้อมูลจากสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง)
• แนวทางการพัฒนาเขตชายแดน – รัฐบาลมีแผนลงทุนโครงการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานในพื้นที่แม่สายมูลค่ากว่า 5,000 ล้านบาท (ข้อมูลจากสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ)

สรุป

การลงพื้นที่ของ ผบ.ทสส. ครั้งนี้สะท้อนถึงความพยายามในการรักษาความมั่นคงของประเทศในพื้นที่ชายแดน พร้อมทั้งส่งเสริมการแก้ไขปัญหาอาชญากรรมข้ามชาติและการค้ามนุษย์อย่างจริงจัง อย่างไรก็ตาม ความเข้มงวดด้านความมั่นคงอาจต้องมีการพิจารณาแนวทางที่สมดุล เพื่อให้สอดคล้องกับเศรษฐกิจและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในพื้นที่ต่อไป

ข้อเรียกร้องของครอบครัวและแนวทางการดำเนินคดี

ขณะนี้ ครอบครัวของผู้เสียชีวิตได้แจ้งความดำเนินคดีกับเจ้าของกิจการซิปไลน์ดังกล่าว เพื่อให้มีการสอบสวนหาสาเหตุของอุบัติเหตุที่เกิดขึ้น และเรียกร้องให้มีการตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัยของกิจการประเภทนี้ โดย สำนักงานอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและกรมโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดเชียงราย ได้เข้ามาตรวจสอบพื้นที่ และอยู่ระหว่างพิจารณาว่า โครงสร้างของซิปไลน์ดังกล่าวมีการก่อสร้างตามหลักวิศวกรรมหรือไม่

ด้านภาคประชาสังคมและนักสิทธิมนุษยชนบางส่วนมองว่า กรณีนี้สะท้อนถึงปัญหาความปลอดภัยในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยของไทย และเสนอให้ภาครัฐกำหนดมาตรฐานด้านความปลอดภัยที่เข้มงวดขึ้น โดยเฉพาะในกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับความสูงและอุปกรณ์สลิง

สถิติที่เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุซิปไลน์

• ศูนย์ข้อมูลอุบัติเหตุแห่งชาติ (2567) รายงานว่า อุบัติเหตุจากกิจกรรมซิปไลน์ในประเทศไทย มีจำนวน 15 กรณีในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา ซึ่ง 80% ของอุบัติเหตุเกิดจากปัญหาด้านโครงสร้างและความปลอดภัยของอุปกรณ์
• กรมการท่องเที่ยว (2567) เปิดเผยว่า มีซิปไลน์ในประเทศไทยที่เปิดให้บริการกว่า 60 แห่ง แต่พบว่าประมาณ 30% ยังไม่มีใบอนุญาตประกอบกิจการอย่างถูกต้อง
• สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย รายงานว่า ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมา จังหวัดเชียงรายมีผู้ได้รับบาดเจ็บจากกิจกรรมการท่องเที่ยวแนวผจญภัย เฉลี่ยปีละ 5-7 ราย โดยสาเหตุหลักเกิดจาก ระบบอุปกรณ์ที่ไม่ได้มาตรฐานและการขาดการบำรุงรักษา

สรุป

เหตุการณ์ เสาซิปไลน์ล้มที่ดอยช้าง จังหวัดเชียงราย จนเป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บหลายราย กลายเป็นประเด็นที่สังคมให้ความสนใจเกี่ยวกับความปลอดภัยของกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยในประเทศไทย แม้ว่ากิจการจะถูกสั่งปิดชั่วคราว แต่ยังไม่มีเจ้าของกิจการออกมาแสดงความรับผิดชอบหรือช่วยเหลือครอบครัวของผู้เสียชีวิต

ครอบครัวของนายวัชระยังคงรอคอยความยุติธรรมและการชดเชยที่เหมาะสมจากเจ้าของกิจการ ขณะที่ภาครัฐอยู่ระหว่างการตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัยของสถานที่เกิดเหตุ หากพบว่ามีการละเลยมาตรการด้านวิศวกรรม อาจมีการดำเนินคดีตามกฎหมายเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ลักษณะนี้ขึ้นอีกในอนาคต

เหตุใดงบประมาณยังไม่ถูกจัดสรร?

เมื่อวันที่ 8 ตุลาคม 2567 นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยว่า กระทรวงมหาดไทยได้เสนอค่าล้างโคลนและดินสำหรับผู้ประสบอุทกภัยหลังคาเรือนละ 10,000 บาท ให้คณะรัฐมนตรีรับทราบ และไม่จำเป็นต้องผ่านการอนุมัติใหม่ เนื่องจากกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) ได้รับความเห็นชอบจากกรมบัญชีกลางแล้ว อย่างไรก็ตาม จนถึงปัจจุบันงบประมาณดังกล่าวยังไม่ได้ถูกโอนมายังพื้นที่ ทำให้ประชาชนยังคงต้องรอความช่วยเหลือ

นายอนุทินยืนยันว่า กระบวนการจ่ายเงินเยียวยาจะดำเนินการให้เร็วที่สุด โดยหากมีผู้ตกหล่น สามารถมาทวงสิทธิ์ได้ อย่างไรก็ตาม จนถึงขณะนี้ ยังไม่มีความชัดเจนว่าเหตุใดงบประมาณจึงยังไม่ถูกจัดสรรสู่พื้นที่

เชียงรายยังมีงบเหลือหรือไม่

เชียงรายได้จัดตั้ง กองทุนช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย ปี 2567 เพื่อเปิดโอกาสให้ภาคเอกชน องค์กรเอกชน และประชาชนทั่วไปสามารถร่วมบริจาคเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยในพื้นที่ โดยคณะทำงานได้กำหนดหลักเกณฑ์และแนวทางการใช้จ่ายเงินกองทุนภายใต้ความเห็นชอบของผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีความชัดเจนว่ากองทุนดังกล่าวมีงบเพียงพอที่จะช่วยเหลือในกรณีค่าล้างโคลนหรือไม่

ความคิดเห็นจากประชาชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

มุมมองของประชาชน

1. หลายครัวเรือนที่ได้รับผลกระทบยังต้องใช้เงินส่วนตัวในการล้างคราบโคลน ซึ่งเป็นภาระทางการเงินเพิ่มเติม
2. ประชาชนบางส่วนกังวลว่า หากไม่มีงบประมาณช่วยเหลือทันก่อนฤดูฝนปี 2568 ปัญหาดินโคลนที่ยังคงตกค้างอาจทำให้เกิดน้ำท่วมซ้ำซาก
3. มีข้อสงสัยว่าขั้นตอนการเบิกจ่ายงบประมาณจากภาครัฐล่าช้าเพราะเหตุใด และจะสามารถดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในปีงบประมาณนี้หรือไม่

มุมมองของภาครัฐ

1. ผู้ว่าฯ เชียงรายยืนยันว่าทางจังหวัดได้ส่งเอกสารและหลักฐานทั้งหมดไปยังส่วนกลางเรียบร้อยแล้ว และกำลังรอการโอนงบประมาณจากรัฐบาล
2. กระทรวงมหาดไทยยืนยันว่าเงินเยียวยาค่าล้างโคลนได้รับการเห็นชอบแล้ว และอยู่ในขั้นตอนการดำเนินการ
3. หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำลังเร่งตรวจสอบว่าเหตุใดการโอนงบประมาณยังไม่เกิดขึ้น และจะมีแนวทางเร่งรัดการเบิกจ่ายอย่างไร

สถิติที่เกี่ยวข้อง

• สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) รายงานว่าในปี 2567 จังหวัดเชียงรายมีผู้ประสบภัยน้ำท่วมกว่า 15,000 ครัวเรือน
• ศูนย์อุตุนิยมวิทยาภาคเหนือ คาดการณ์ว่า ฤดูฝนปี 2568 จะมีปริมาณน้ำฝนเพิ่มขึ้น 5-10% จากปกติ ซึ่งอาจทำให้เกิดน้ำท่วมซ้ำในพื้นที่เสี่ยง
• ข้อมูลจากเทศบาลนครเชียงราย ระบุว่าความเสียหายที่เกิดจากน้ำท่วมในเขตเมืองเชียงรายและอำเภอแม่สาย คิดเป็นมูลค่ารวมกว่า 500 ล้านบาท

สรุป

ปัญหาความล่าช้าในการจ่ายเงินเยียวยาค่าล้างโคลนให้กับผู้ประสบภัยน้ำท่วมในจังหวัดเชียงราย ยังคงเป็นที่กังวลของประชาชน แม้รัฐบาลจะยืนยันว่าเงินดังกล่าวได้รับการเห็นชอบแล้ว แต่จนถึงขณะนี้ยังไม่มีการโอนงบประมาณมายังพื้นที่

หากงบประมาณไม่ได้รับการจัดสรรทันก่อนฤดูฝนปี 2568 อาจส่งผลกระทบต่อการฟื้นฟูพื้นที่ประสบภัย และอาจทำให้เกิดน้ำท่วมซ้ำได้

การเร่งรัดกระบวนการเบิกจ่ายงบประมาณจึงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อให้ประชาชนสามารถฟื้นฟูบ้านเรือน และลดความเสี่ยงในการเกิดน้ำท่วมซ้ำซาก