ประเทศไทยติดอันดับ 3 ของโลก อัตราการเกิดลดลง กระทบเศรษฐกิจและแรงงานในอนาคต

กรุงเทพฯ,12 กุมภาพันธ์ 2568  – การลดลงของอัตราการเกิดกลายเป็นปัญหาสำคัญที่ทั่วโลกกำลังเผชิญ โดยข้อมูลล่าสุดจาก Global Statistics พบว่า ประเทศไทยติดอันดับที่ 3 ของโลก ในด้านอัตราการเกิดที่ลดลง ตั้งแต่ปี 1950 – 2024 รองจากเกาหลีใต้และจีน ซึ่งสถานการณ์นี้ส่งผลกระทบต่อโครงสร้างประชากรในระยะยาว และอาจสร้างแรงกดดันทางเศรษฐกิจและแรงงานในอนาคต

แนวโน้มอัตราการเกิดที่ลดลงทั่วโลก

จากข้อมูลของ Global Statistics พบว่าประเทศที่มีอัตราการเกิดลดลงมากที่สุด ได้แก่

1. เกาหลีใต้ อัตราการเกิดลดลง 88%
2. จีน อัตราการเกิดลดลง 83%
3. ไทย อัตราการเกิดลดลง 81%
4. ญี่ปุ่น อัตราการเกิดลดลง 80%
5. อิหร่าน อัตราการเกิดลดลง 75%
6. บราซิล อัตราการเกิดลดลง 74%
7. โคลอมเบีย อัตราการเกิดลดลง 72%
8. เม็กซิโก อัตราการเกิดลดลง 72%
9. โปแลนด์ อัตราการเกิดลดลง 71%
10. ตุรกี อัตราการเกิดลดลง 70%

สถานการณ์ประชากรไทยปี 2567

ตัวเลขการเกิดต่ำกว่าครึ่งล้านครั้งแรกในรอบ 75 ปี

จากรายงานของ มหาวิทยาลัยมหิดล พบว่า ปี 2567 เป็นปีแรกที่จำนวนเด็กเกิดใหม่ในไทยต่ำกว่า 5 แสนคน โดยมีตัวเลขอยู่ที่ 462,240 คน ซึ่งถือเป็นการลดลงอย่างต่อเนื่องและสวนทางกับนโยบาย “มีลูกเพื่อชาติ” ที่ภาครัฐพยายามผลักดัน

การลดลงของประชากรในอนาคต

• นักวิจัยคาดการณ์ว่า อีก 50 ปีข้างหน้า ไทยจะมีประชากรลดลงเหลือ 40 ล้านคน
• ประชากรไทยจะลดลง เฉลี่ย 1 ล้านคนทุก ๆ 2 ปี
• อัตราแรงงานจะลดลงจาก 37.2 ล้านคน เหลือเพียง 22.8 ล้านคน ซึ่งอาจส่งผลต่อเศรษฐกิจในระยะยาว

ปัจจัยที่ทำให้อัตราการเกิดลดลง

1. ค่าครองชีพสูงขึ้น

• ค่าครองชีพที่สูงขึ้นทำให้คนรุ่นใหม่ลังเลที่จะมีบุตร
• ค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูเด็กเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะค่าเรียนและค่ารักษาพยาบาล

2. การเปลี่ยนแปลงค่านิยมทางสังคม

• คนรุ่นใหม่ให้ความสำคัญกับการทำงานและไลฟ์สไตล์มากกว่าการสร้างครอบครัว
• ความนิยมในแนวคิด “DINK” (Double Income, No Kids) เพิ่มขึ้น

3. นโยบายสนับสนุนครอบครัวที่ไม่เพียงพอ

• สวัสดิการเพื่อครอบครัวของไทยยังไม่ครอบคลุมเท่ากับประเทศพัฒนาแล้ว เช่น ญี่ปุ่น หรือเกาหลีใต้
• ขาดมาตรการช่วยเหลือด้านภาษีและการดูแลเด็กเล็ก

ผลกระทบต่อสังคมและเศรษฐกิจไทย

1. แรงงานลดลง กระทบเศรษฐกิจโดยรวม

• จำนวนแรงงานที่ลดลงจะส่งผลกระทบต่อภาคการผลิตและบริการ
• อาจต้องพึ่งพาแรงงานต่างชาติ หรือใช้เทคโนโลยีมาทดแทนแรงงานมนุษย์

2. ระบบสวัสดิการสังคมเผชิญแรงกดดัน

• จำนวนผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น ทำให้ต้องใช้งบประมาณดูแลสุขภาพมากขึ้น
• แรงงานที่ลดลงทำให้มีผู้เสียภาษีน้อยลง ส่งผลต่อรายได้ภาครัฐ

แนวทางแก้ไขและปรับตัวของประเทศไทย

1. สนับสนุนครอบครัวและการมีบุตร

• เพิ่มสิทธิประโยชน์ทางภาษีให้กับครอบครัวที่มีลูก
• ขยายสวัสดิการเด็ก เช่น เงินอุดหนุนเด็กแรกเกิดและเงินช่วยเหลือค่าเลี้ยงดู

2. ปรับโครงสร้างตลาดแรงงาน

• ใช้เทคโนโลยีและระบบอัตโนมัติเพื่อทดแทนแรงงานที่ขาดแคลน
• เปิดรับแรงงานต่างชาติที่มีฝีมือมากขึ้น

3. เปลี่ยนแนวคิดเกี่ยวกับการมีบุตร

• รณรงค์ให้เห็นถึงความสำคัญของครอบครัวและการมีลูก
• สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการมีลูกและการเลี้ยงดูเด็ก

บทสรุป

อัตราการเกิดที่ลดลงของไทยเป็นปัญหาที่ต้องได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน ไม่เพียงส่งผลต่อจำนวนประชากร แต่ยังกระทบต่อแรงงานและเศรษฐกิจโดยรวม หากไม่มีมาตรการรับมือที่เหมาะสม ประเทศไทยอาจต้องเผชิญกับสังคมสูงวัยที่มีผลกระทบระยะยาว อย่างไรก็ตาม หากมีนโยบายที่ดีและสามารถสร้างแรงจูงใจให้คนรุ่นใหม่ตัดสินใจมีบุตรมากขึ้น ก็อาจช่วยพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสได้

คำถามที่พบบ่อย (FAQs)

1. ทำไมอัตราการเกิดของไทยถึงลดลงอย่างมาก?

ปัจจัยหลักมาจากค่าครองชีพที่สูงขึ้น ค่านิยมทางสังคมที่เปลี่ยนไป และนโยบายสนับสนุนที่ไม่เพียงพอ

2. การลดลงของอัตราการเกิดส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยอย่างไร?

ทำให้แรงงานลดลง ส่งผลต่ออุตสาหกรรมและบริการ อีกทั้งภาครัฐต้องแบกรับภาระสวัสดิการผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น

3. ประเทศอื่น ๆ แก้ปัญหาอัตราการเกิดต่ำอย่างไร?

หลายประเทศใช้มาตรการสนับสนุน เช่น เงินอุดหนุนเด็ก นโยบายภาษีที่เอื้อต่อครอบครัว และขยายสวัสดิการเลี้ยงดูเด็ก

4. ไทยสามารถแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างไร?

ควรเพิ่มสวัสดิการครอบครัว ปรับโครงสร้างตลาดแรงงาน และส่งเสริมแนวคิดเชิงบวกเกี่ยวกับการมีบุตร

5. ถ้าอัตราการเกิดลดลงต่อไป จะเกิดอะไรขึ้นในอนาคต?

ประชากรอาจลดลงอย่างมาก ส่งผลต่อแรงงาน เศรษฐกิจ และการพัฒนาในระยะยาว