สมาคมสุขภาพจิตแห่งประเทศไทยจัดโครงการ “ธนาคารสมาธิ” ที่เชียงราย เสริมสร้างสุขภาพจิตเด็กและเยาวชน

เชียงราย, 22 พฤษภาคม 2568 – ณ หอประชุมโรงเรียนเม็งรายมหาราชวิทยาคม ตำบลนางแล อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย สมาคมสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้จัดโครงการ “ธนาคารสมาธิเพื่อพัฒนาสุขภาพจิตของเด็กและเยาวชน” รุ่นที่ 5 เพื่อส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนฝึกสมาธิภาวนา อันเป็นเครื่องมือสำคัญในการเสริมสร้างสุขภาพจิตที่แข็งแรง และถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2568 โครงการนี้ได้รับความสนใจจากนักเรียนและสามเณรจาก 8 โรงเรียนและวัดพระแก้ว จำนวน 150 คน เข้าร่วมอย่างคึกคัก โดยมีเป้าหมายให้เด็กและเยาวชนพัฒนาความสามารถในการจัดการอารมณ์และสร้างภูมิคุ้มกันทางจิตใจผ่านการปฏิบัติสมาธิอย่างต่อเนื่อง

ความท้าทายด้านสุขภาพจิตของเด็กและเยาวชน

ในยุคสมัยที่โลกหมุนไปอย่างรวดเร็ว เด็กและเยาวชนต้องเผชิญกับความกดดันจากหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นการแข่งขันทางการศึกษา ความคาดหวังจากครอบครัว หรืออิทธิพลจากสื่อสังคมออนไลน์ที่ทวีความรุนแรงขึ้นทุกวัน ความกดดันเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิต ทำให้เด็กจำนวนมากเผชิญกับความเครียด วิตกกังวล และบางรายถึงขั้นซึมเศร้า ในจังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นศูนย์กลางวัฒนธรรมและการศึกษาของภาคเหนือ ครูและผู้ปกครองเริ่มสังเกตเห็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพจิตในหมู่เด็กและเยาวชนมากขึ้น เช่น การขาดสมาธิในการเรียน อารมณ์แปรปรวน และพฤติกรรมที่หุนหันพลันแล่น

จากสถานการณ์ดังกล่าว สมาคมสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้เล็งเห็นความสำคัญของการดูแลสุขภาพจิตตั้งแต่วัยเยาว์ โดยเฉพาะในช่วงที่เด็กกำลังพัฒนาทั้งร่างกายและจิตใจ การฝึกสมาธิ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในพระพุทธศาสนา ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการช่วยเด็กจัดการกับความเครียดและพัฒนาความมั่นคงทางอารมณ์ โครงการ “ธนาคารสมาธิ” จึงเกิดขึ้นเพื่อเป็นแนวทางที่สร้างสรรค์ในการส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนฝึกสมาธิอย่างเป็นระบบ โดยผสานกิจกรรมที่หลากหลายเพื่อให้การเรียนรู้สนุกสนานและเหมาะสมกับวัย

โครงการธนาคารสมาธิและการรวมพลังชุมชน

เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2568 ณ โรงเรียนเม็งรายมหาราชวิทยาคม ดร.ลักขณา สท้านไตรภพ นายกสมาคมสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ พร้อมด้วย รองศาสตราจารย์ ดร.สุวิญ รักสัตย์ เลขาธิการสมาคมฯ ได้นำคณะผู้บริหารและทีมงานจัดกิจกรรมภายใต้โครงการ “ธนาคารสมาธิเพื่อพัฒนาสุขภาพจิตของเด็กและเยาวชน” โดยมี นางวนิดาพร ธิวงศ์ ผู้อำนวยการกลุ่มงานส่งเสริมศาสนาศิลปะและวัฒนธรรม สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย เป็นประธานในพิธีเปิด นอกจากนี้ ยังมี นางสาวนันทวรรณ กันคำ ประชาสัมพันธ์จังหวัดเชียงราย และนายประยูร ชาติชำนาญ ผู้อำนวยการโรงเรียนเม็งรายมหาราชวิทยาคม พร้อมคณะครูและบุคลากร เข้าร่วมสนับสนุนกิจกรรม

โครงการนี้มีผู้เข้าร่วมทั้งสิ้น 150 คน ประกอบด้วยนักเรียนจาก 8 โรงเรียนในจังหวัดเชียงราย ได้แก่ โรงเรียนเม็งรายมหาราชวิทยาคม โรงเรียนบ้านนางแล โรงเรียนอนุบาลนางแล โรงเรียนบ้านโป่งพระบาท โรงเรียนห้วยพลูวิทยา โรงเรียนบ้านดู่สหราษฎร์พัฒนาคาร โรงเรียนชุมชนบ้านแม่ข้าวต้มหลวง และโรงเรียนพุทธิวงศ์วิทยา รวมถึงสามเณรจากวัดพระแก้ว การรวมตัวของเด็กและเยาวชนจากหลากหลายโรงเรียนและชุมชนสะท้อนถึงความร่วมมือของทุกภาคส่วนในจังหวัดเชียงรายที่มุ่งมั่นพัฒนาคุณภาพชีวิตของเยาวชน

รองศาสตราจารย์ ดร.สุวิญ รักสัตย์ กล่าวว่า “สุขภาพจิตของเด็กและเยาวชนเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาสังคม หากเด็กขาดสุขภาพจิตที่แข็งแรง อาจส่งผลกระทบต่อการเรียนรู้ พฤติกรรม และการใช้ชีวิตในสังคม การฝึกสมาธิเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการสร้างภูมิคุ้มกันทางจิต ช่วยให้เด็กมีความมั่นคงทางอารมณ์และมีสติในการเผชิญกับความท้าทายต่างๆ” เขายังเน้นย้ำว่า สมาธิในพระพุทธศาสนาไม่เพียงช่วยพัฒนาความประพฤติ แต่ยังเสริมสร้างปัญญาและความรอบรู้ ซึ่งเป็นคุณสมบัติสำคัญสำหรับเยาวชนในยุคปัจจุบัน

กิจกรรมในโครงการจัดขึ้นระหว่างวันที่ 22–23 พฤษภาคม 2568 โดยมีหลากหลายรูปแบบเพื่อดึงดูดความสนใจของเด็กและเยาวชน เช่น การให้ความรู้เกี่ยวกับการฝึกสมาธิในพระพุทธศาสนา การทำบุญตักบาตรพระสงฆ์ 57 รูป การถวายสังฆทาน 9 รูป การปลูกต้นไม้เพื่อสร้างจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อม การอาบป่า (Forest Bathing) เพื่อเชื่อมโยงกับธรรมชาติ การจำหน่ายเสื้อผ้ามือสองเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจหมุนเวียน และการร้องเพลง “ธนาคารสมาธิ” ที่เด็กๆ ร่วมกันขับร้องอย่างสนุกสนาน

จุดเด่นของโครงการคือการสร้าง “ธนาคารสมาธิ” ซึ่งเป็นแนวคิดที่ให้เด็กและเยาวชนฝึกสมาธิอย่างน้อยวันละ 5 นาที และบันทึกเวลาในการปฏิบัติลงในสมุดฝากธนาคารที่จัดเตรียมไว้ โดยระยะเวลาการสะสมสมาธิจะครอบคลุม 2 เดือน ตั้งแต่ช่วงวันวิสาขบูชาถึงวันอาสาฬหบูชา (พฤษภาคม–กรกฎาคม 2568) แนวคิดนี้ไม่เพียงกระตุ้นให้เด็กมีวินัยในการฝึกสมาธิ แต่ยังทำให้การปฏิบัติเป็นเรื่องสนุกและมีเป้าหมายชัดเจน