เทศบาลนครเชียงรายต้อนรับ สปสช. ศึกษาดูงานการพัฒนาระบบสุขภาพท้องถิ่น มุ่งสร้าง “เมืองแห่งความสุข” อย่างยั่งยืน

เชียงราย, 27 พฤษภาคม 2568 – เทศบาลนครเชียงราย เปิดบ้านต้อนรับคณะศึกษาดูงานจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เพื่อนำเสนอแนวทางการยกระดับระบบบริการสาธารณสุขแบบบูรณาการ ที่เน้นการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนทุกกลุ่มวัยบนฐานของการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนในพื้นที่ พร้อมเดินหน้ายกระดับ “นครเชียงราย เมืองน่าอยู่ นครแห่งความสุข” อย่างเป็นรูปธรรม

ภายใต้การนำของ พ.จ.อ. อัษฎางค์ วิเศษวงศ์ษา ปลัดเทศบาล ปฏิบัติหน้าที่นายกเทศมนตรีนครเชียงราย พร้อมคณะผู้บริหาร และเจ้าหน้าที่เทศบาล ได้ให้การต้อนรับ นายแพทย์จเด็จ ธรรมธัชอารี เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พร้อมด้วยคณะผู้บริหารระดับสูงจากหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ นายแพทย์สุเทพ เพชรมาก เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ, นายแพทย์พงศ์เทพ วงศ์วัชระไพบูลย์ ผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ และ นายแพทย์ศุภกิจ ศิริลักษณ์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข

เชียงรายเมืองน่าอยู่” เริ่มต้นจากชุมชนเข้มแข็ง

เทศบาลนครเชียงรายได้นำเสนอแนวคิด “เมืองสร้างคน คนสร้างเมือง” ซึ่งเป็นแกนหลักในการพัฒนาเมืองอย่างต่อเนื่องผ่านการบูรณาการทุกภาคส่วน ตั้งแต่หน่วยงานภาครัฐ ภาคประชาชน องค์กรเอกชน และสถาบันการศึกษา โดยยึดประชาชนเป็นศูนย์กลางการวางนโยบาย เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงบริการขั้นพื้นฐานได้อย่างทั่วถึงและมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในด้านสาธารณสุขที่เป็นกลไกสำคัญของคุณภาพชีวิต

ความร่วมมือระดับชาติสู่พื้นที่จริง

การต้อนรับคณะจาก สปสช. ครั้งนี้ มุ่งแลกเปลี่ยนประสบการณ์ และประเมินความก้าวหน้าในการดำเนินงานด้านสุขภาพของเทศบาลนครเชียงราย ที่ได้รับการสนับสนุนจาก สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ, กองทุนสุขภาพระดับท้องถิ่น, สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ, สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), รวมถึงหน่วยบริการสุขภาพในพื้นที่และสถาบันการศึกษาชั้นนำในภาคเหนือ

มหาวิทยาลัยที่เข้าร่วมเป็นเครือข่าย ได้แก่ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, มหาวิทยาลัยพะเยา, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, และ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาเชียงราย ซึ่งมีบทบาทในการสนับสนุนองค์ความรู้ การวิจัย และการพัฒนากำลังคนด้านสุขภาพชุมชน

สามมิติสู่เมืองแห่งความสุข

การดำเนินการขับเคลื่อนเมืองแห่งความสุขของเทศบาลนครเชียงราย ถูกจัดวางภายใต้แนวคิด นครเชียงราย เมืองน่าอยู่ นครแห่งความสุข” ใน 3 มิติ ได้แก่

  1. สุขภาพดี – ประชาชนเข้าถึงบริการด้านสุขภาพอย่างทั่วถึง โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยติดเตียง กลุ่มคนพิการ และผู้มีรายได้น้อย
  2. สังคมดี – การสร้างความร่วมมือระหว่างภาคส่วนและการมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาพื้นที่ของตนเอง
  3. สิ่งแวดล้อมดี – การดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติ การจัดการขยะ การส่งเสริมพื้นที่สีเขียว เพื่อคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน

กองทุนสุขภาพท้องถิ่น กลไกสำคัญของความยั่งยืน

เทศบาลนครเชียงรายได้เป็นหนึ่งในพื้นที่ต้นแบบที่บริหารจัดการกองทุนสุขภาพในระดับท้องถิ่นอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีกองทุนสุขภาพ 3 รูปแบบสำคัญที่ดำเนินการแล้ว ดังนี้

  • กองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่น (กปท.): ทั่วประเทศมีการจัดตั้งแล้วกว่า 7,760 แห่ง
  • กองทุน LTC (Long Term Care): สำหรับการดูแลผู้มีภาวะพึ่งพิงในชุมชน จัดตั้งแล้ว 7,423 แห่ง
  • กองทุนฟื้นฟูสมรรถภาพระดับจังหวัด: มีการดำเนินงานแล้ว 72 แห่ง จากทั้งหมด 76 แห่งในประเทศไทย (ข้อมูล ณ เมษายน 2568)

ผลงานจริง ประชาชนสัมผัสได้

นายแพทย์จเด็จ ธรรมธัชอารี กล่าวว่า “เทศบาลนครเชียงรายถือเป็นตัวอย่างของพื้นที่ที่สามารถบูรณาการกองทุนจากหลายหน่วยงานให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยไม่มีงบประมาณซ้ำซ้อน และมีระบบติดตามผลที่วัดได้จริง ส่งผลให้ประชาชนในทุกกลุ่มวัยได้รับการดูแลที่มีคุณภาพ ทั้งด้านสุขภาพกาย ใจ และสังคม”

จากการรายงานผลลัพธ์ของการดำเนินงานในรอบปี 2567 พบว่า เทศบาลสามารถให้บริการประชาชนได้ครอบคลุมกว่า 96% ของจำนวนประชากรในพื้นที่ โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบางที่เข้าถึงบริการเพิ่มขึ้นถึง 82% เมื่อเทียบกับช่วงก่อนเริ่มโครงการ

วิเคราะห์ผลกระทบของการดำเนินโครงการสุขภาพท้องถิ่น

ผลกระทบเชิงบวก

  • ประชาชนได้รับบริการด้านสุขภาพแบบองค์รวม ครอบคลุมทุกกลุ่มวัย
  • งบประมาณด้านสาธารณสุขมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดการซ้ำซ้อน
  • การบูรณาการระหว่างหน่วยงานรัฐและชุมชน ทำให้เกิดนโยบายจากล่างขึ้นบน (Bottom-Up Policy)
  • สร้างความร่วมมือระยะยาวกับภาคการศึกษาและภาคประชาสังคม

ข้อท้าทาย

  • ความต่อเนื่องของโครงการยังขึ้นอยู่กับงบประมาณประจำปี
  • ความแตกต่างทางบริบทชุมชนอาจทำให้การดำเนินงานไม่เท่ากันในแต่ละพื้นที่
  • ความเข้าใจและทักษะของบุคลากรท้องถิ่นในการบริหารกองทุนยังต้องได้รับการพัฒนา

ข้อมูลสถิติที่เกี่ยวข้อง

  • จากข้อมูล สปสช. ณ เมษายน 2568 ประเทศไทยมี 7,760 กองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่น, 7,423 กองทุน LTC และ 72 กองทุนฟื้นฟูสมรรถภาพระดับจังหวัด
  • เทศบาลนครเชียงรายมีประชากรประมาณ 71,000 คน โดยมีหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิจำนวน 12 แห่ง
  • ร้อยละ 96 ของประชากรในเขตเทศบาลเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพประจำปี
  • เทศบาลใช้จ่ายงบประมาณเฉลี่ยต่อหัวในการพัฒนาระบบสุขภาพ ประมาณ 256 บาท/คน/ปี โดยมีแนวโน้มลดลงเนื่องจากการบริหารแบบบูรณาการ

เครดิตภาพและข้อมูลจาก : 

  • เทศบาลนครเชียงราย

  • สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)

  • สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

  • สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข

  • มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

  • รายงานติดตามผลโครงการกองทุนสุขภาพเทศบาลนครเชียงราย ปี 2567

 
NAKORN CHIANG RAI NEWS TEAM
กองบรรณาธิการ นครเชียงรายนิวส์ – Nakorn Chiang Rai News